تجزیه و تحلیل و مدل‌سازی مدیریت زنجیره تامین
جهانیار بامداد صوفی؛ ثمین سعیدپور؛ فاطمه محمدنژاد چاری
چکیده
یکی از چالشهای مدیران برای انتخاب راهبرد مناسب منبع یابی، تصمیمگیری در خصوص ساخت یا برون‌سپاری اقلام است. امروزه علاوه بر دو رویکرد موجود، گزینه منبع یابی هم‌زمان به تصمیمگیری مدیران اضافه شده است. در این تحقیق، بهمنظور تعیین راهبرد مناسب منبع یابی، ابتدا 25 قلم کالای سبد تأمین شرکت ایران‌خودرو دیزل بر مبنای الگوی سبدی ...
بیشتر
یکی از چالشهای مدیران برای انتخاب راهبرد مناسب منبع یابی، تصمیمگیری در خصوص ساخت یا برون‌سپاری اقلام است. امروزه علاوه بر دو رویکرد موجود، گزینه منبع یابی هم‌زمان به تصمیمگیری مدیران اضافه شده است. در این تحقیق، بهمنظور تعیین راهبرد مناسب منبع یابی، ابتدا 25 قلم کالای سبد تأمین شرکت ایران‌خودرو دیزل بر مبنای الگوی سبدی مدیریت تأمین کرالجیک که از پر استنادترین الگوهای مدیریت تأمین است، در چهار گروه دسته‌بندی شدند. سپس 39 معیار تأثیرگذار بر منبع‌یابی بر اساس سه الگوی "مدیریت ریسک"، "نظریه منبع پایه" و "نظریه هزینه مبادله" شناسایی گردیدند. معیارهای شناسایی شده با استفاده از آزمون فرضیه فازی غربال و بومی شدند تا در نهایت 15 معیار انتخاب گردید. در گام بعدی، روابط بین معیارها با رویکرد دیمتل مشخص شدند. سپس وزن هر معیار با روش فرآیند تحلیل شبکهای تعیین گردید. در پایان، با استفاده از روش پرامتی راهبرد مناسب منبع یابی برای هر گروه از اقلام تجویز شد و نتایج با دستورالعملهای کرالجیک مقایسه شدند. بهترین راهبرد منبع یابی برای گروه کالاهای استراتژیک ساخت داخلی آن است، درصورتی‌که کالاهای اهرمی و غیر بحرانی بهتر است برون‌سپاری و کالاهای گلوگاهی بهتر است منبع یابی هم‌زمان شوند.
تصمیمگیری چندهدفه
زهرا شعاعی نایینی؛ پرستو محمدی؛ علی حسین زاده کاشان
چکیده
کنسرسیوم‌های نفتی در ایران یکی از مهمترین رویکردهای اجرای پروژههای عظیم صنعت پتروشیمی به شمار میآیند؛ اما در این میان انتخاب شرکایی لایق یکی از گلوگاههای بسیار حیاتی در چنین شبکههای همکاری است. هدف از این مقاله ارائه راهحلی کاربردی و درعین‌حال ساده است. تا تصمیمگیرندگان بتوانند انتخاب شایستهای از میان کاندیدها ...
بیشتر
کنسرسیوم‌های نفتی در ایران یکی از مهمترین رویکردهای اجرای پروژههای عظیم صنعت پتروشیمی به شمار میآیند؛ اما در این میان انتخاب شرکایی لایق یکی از گلوگاههای بسیار حیاتی در چنین شبکههای همکاری است. هدف از این مقاله ارائه راهحلی کاربردی و درعین‌حال ساده است. تا تصمیمگیرندگان بتوانند انتخاب شایستهای از میان کاندیدها به عمل‌آورند. بدین منظور مدل سه مرحلهای طراحی‌شده است که در مرحله نخست ابتدا شاخصهای تأثیرگذار بر انتخاب شریک از دیدگاه خبرگان و مرور ادبیات گردآوری و با کمک روش سوارا وزن دهی شد. در مرحله بعد رتبهبندی شرکا (6 شرکت داخلی و 4 شرکت خارجی) بر اساس مجموعهای از روشهای تصمیمگیری همچون کوپراس، ویکور، وزن دهی تجمعی ساده، تاپسیس، آراس، مورا و مولتی مورا صورت گرفت. در مرحله نهایی به ادغام نتایج رتبهبندی بر اساس کپلند پرداخته شد. در پایان، توانایی مالی و نسبت بدهی و توان بازپرداخت به‌عنوان مهمترین شاخص و زیر شاخص معرفی شدند. همچنین شریک 3 به‌عنوان برترین کاندید از سوی کپلند انتخاب شد. درنهایت، بهمنظور سنجش عملکرد ادغام نتایج از ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده و نتایج قرابت بالای آزمون و ادغام نتایج حاصل شد، بنابراین میتوان گفت رویکرد مورداستفاده عملکرد مطلوبی داشته است.
مدل‌های مکان‌یابی
علی نعیمی صدیق؛ امیر امامی؛ مرضیه مظفری
چکیده
مسئله پوشش کامل ازجمله مسائل پرکاربرد مکان‌یابی تسهیلات محسوب می‌شود. در این مسئله هدف تعیین p مرکز سرویس به‌گونه‌ای است که با حداقل هزینه استقرار تمام نقاط تقاضا پوشش یابند. این مسائل ماهیت و حوزه عمل گسترده‌ای دارند که هر یک از مدل‌ها با لحاظ‌کردن شرایط خاصی در تکاپوی یافتن جواب بهینه هستند. یکی از این شرایط میتواند حالتی ...
بیشتر
مسئله پوشش کامل ازجمله مسائل پرکاربرد مکان‌یابی تسهیلات محسوب می‌شود. در این مسئله هدف تعیین p مرکز سرویس به‌گونه‌ای است که با حداقل هزینه استقرار تمام نقاط تقاضا پوشش یابند. این مسائل ماهیت و حوزه عمل گسترده‌ای دارند که هر یک از مدل‌ها با لحاظ‌کردن شرایط خاصی در تکاپوی یافتن جواب بهینه هستند. یکی از این شرایط میتواند حالتی باشد که افزون بر پوشش کامل تقاضا، پراکندگی مکانی تسهیلات نیز مدنظر قرار میگیرد. پراکندگی مکانی به معنای حداکثرسازی فاصله بین تسهیلات با توجه به محدودیت‌های موجود است. این پژوهش به‌دنبال ارائه مدلی مناسب با درنظر داشتن محدودیت‌های قابل پیشبینی در دنیای واقعی و استفاده از یک روش مناسب برای حل مدل پوشش-پراکندگی است. بر همین اساس پوشش کامل فضای حل و انتخاب محل بهینه تسهیلات با حداکثر پراکندگی مکانی و با درنظر گرفتن حداقل تعداد تسهیلات و کمترین هزینه استقرار با توجه به محدودیت ظرفیت تسهیلات و حداقل‌‌نمودن هزینه‌های حمل‌ونقل از اهداف این پژوهش به‌شمار می‌آید. با توجه به ماهیت NP-HARD مدل‌های پوشش و ادبیات حل این مدل‌ها، الگوریتمی برمبنای روش ژنتیک برای حل مدل طراحی شده است و بهمنظور افزایش کیفیت جواب مقادیر پارامترهای الگوریتم توسط روش طراحی آزمایش تاگوچی تنظیم شده است. نتایج به‌دست آمده نشان‌دهنده مناسب‌بودن الگوریتم مذکور برای مدل ارائه شده است.
استراتژی های بازاریابی مالی
مجتبی کاوه؛ سعید سعیدا اردکانی؛ مرتضی شفیعی؛ سید محمد طباطبایی نسب
چکیده
افزایش رقابت در صنعت بیمه، اکثر مدیران این صنعت را به فکر چاره‌اندیشی برای حضور ماندگار در عرصه کسب‌وکار انداخته‌است، بنابراین آن‌ها ناگزیرند، به دنبال راهکارهایی باشند که در کنار افزایش فروش بیمه‌نامه‌ها به هدف‌های دیگری نیز دست‌یابند ازجمله فاکتورهای جذب مشتری نظیر کاهش هزینه‌ها، کیفیت خدمات، رفتار مناسب کارکنان، کاهش ...
بیشتر
افزایش رقابت در صنعت بیمه، اکثر مدیران این صنعت را به فکر چاره‌اندیشی برای حضور ماندگار در عرصه کسب‌وکار انداخته‌است، بنابراین آن‌ها ناگزیرند، به دنبال راهکارهایی باشند که در کنار افزایش فروش بیمه‌نامه‌ها به هدف‌های دیگری نیز دست‌یابند ازجمله فاکتورهای جذب مشتری نظیر کاهش هزینه‌ها، کیفیت خدمات، رفتار مناسب کارکنان، کاهش بوروکراسی اداری، کاهش زمان انجام کار مشتری حین ورود به شرکت، کاهش زمان پرداخت خسارت به مشتری و نوآوری برای به‌دست آوردن مزیت رقابتی و غیره. لذا هدف این پژوهش پیشبینی و رتبهبندی فاکتورهای جذب مشتری در شرکت بیمه ملت شیراز طی سه سال 1398 تا 1400 می‌باشد. برای این منظور از ابزار پویایی‌شناسی و تحلیل پوششی دادههای شبکهای استفاده شده است. بهمنظور تدوین فاکتورهای جذب مشتری ابتدا نمودار علی-حلقوی و سپس نمودار جریان-حالت، شبیهسازی شد. سپس این عملیات برای سناریوهای مختلف اجرا گردید و نتایج شبیهسازی شده به‌عنوان ورودی مدل تحلیل پوششی دادههای شبکهای قرار گرفته شد و بر اساس نتیجه به‌دست‌آمده، بهترین و کاراترین فاکتورهای جذب مشتری انتخاب شد و به بررسی تعامل این برگ خریدها و میزان تأثیر آن‌ها بر موفقیت مشتری مداری پرداخته شد.
تحلیل پوششی داده ها
رضوان شعبان؛ بهمن بنی مهد؛ فرهاد حسین زاده لطفی؛ هاشم نیکومرام
چکیده
امروزه تحلیل پوششی دادهها تکنیکی مناسب و سودمند برای سنجش و ارزیابی کارایی واحدهای تصمیمگیرنده می‌باشد. این تکنیک در ارزیابی کارایی واحدها در حسابرسی نیز ابزاری کارامد محسوب می‌شود. از این‌رو، هدف این مقاله آن است تا با به‌کارگیری تحلیل پوششی دادهها، کارایی موسسات حسابرسی را از نظر کیفیت حسابرسی مورد بررسی قرار دهد. مبانی ...
بیشتر
امروزه تحلیل پوششی دادهها تکنیکی مناسب و سودمند برای سنجش و ارزیابی کارایی واحدهای تصمیمگیرنده می‌باشد. این تکنیک در ارزیابی کارایی واحدها در حسابرسی نیز ابزاری کارامد محسوب می‌شود. از این‌رو، هدف این مقاله آن است تا با به‌کارگیری تحلیل پوششی دادهها، کارایی موسسات حسابرسی را از نظر کیفیت حسابرسی مورد بررسی قرار دهد. مبانی نظری و دادههای پژوهش حاضر براساس مطالعات کتابخانه‌ای از صنعت داروسازی شرکت‌های فعال در بورس اوراق بهادار تهران جمع‌آوری شده است. در این پژوهش، متغیر خروجی کیفیت حسابرسی و متغیرهای ورودی شامل تعداد شرکای موسسات حسابرسی، حق‌الزحمه حسابرسی و نفر ساعات کار حسابرسی در هر شرکت می‌باشد. نتایج با استفاده از روش کارایی متقاطع تحلیل پوششی دادهها، نشان می‌دهد موسسات حسابرسی بهمند، آزموده کاران و آروین ارقام پارس رتبه‌های اول تا سوم را از لحاظ کارایی برخوردار هستند. شواهد این پژوهش تایید می‌نمایند که تحلیل پوششی دادهها میتواند به‌عنوان روشی مناسب برای تجزیهوتحلیل کارایی موسسات حسابرسی در سیاست‌گذاری‌های بازار سرمایه بهمنظور ارزیابی کیفیت کار حسابرسان در راستای حمایت از سرمایه‌گذاران توسط تحلیل‌گران مالی و سیاست‌گذاران بازار سرمایه قرار گیرد.
مدیریت و بودجه ریزی عملیاتی
ملیحه نیک سیرت؛ سید هادی ناصری
چکیده
بیماری کرونا در حال حاضر بحران جهانی سلامت و بزرگترین چالشی است که بشر از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون تجربه کرده است. با توجه به همهگیری این بیماری، پیشبینی تعداد موارد مبتلا و مرگومیر ناشی از آن برای درک بهتر شرایط فعلی و تهیه برنامه کوتاهمدت توسط مدیران، بسیار ارزشمند است. بر این اساس، در این مقاله یک مدل شبکه عصبی-فازی برای ...
بیشتر
بیماری کرونا در حال حاضر بحران جهانی سلامت و بزرگترین چالشی است که بشر از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون تجربه کرده است. با توجه به همهگیری این بیماری، پیشبینی تعداد موارد مبتلا و مرگومیر ناشی از آن برای درک بهتر شرایط فعلی و تهیه برنامه کوتاهمدت توسط مدیران، بسیار ارزشمند است. بر این اساس، در این مقاله یک مدل شبکه عصبی-فازی برای پیشبینی تعداد موارد مبتلا و مرگومیر ناشی از این بیماری در کشورهایی که بیشتر با این بیماری درگیر هستند پیشنهاد شده است. عملکرد شبکه عصبی-فازی پیشنهادی با شبکههای عصبی پیشبینی سری زمانی و همچنین شبکههای عصبی توابع پایه‌ای شعاعی مقایسه شده است. مدل پیشنهادی قادر است تعداد موارد مبتلا و مرگومیر ناشی از بیماری را برای یک دوره ۱۵ روز آینده با نرخ خطای کم‌تر پیشبینی کند.
الگوریتم‌های فراابتکاری
سامیران خواجه زاده؛ شادی شاهوردیانی؛ امیر دانشور؛ مهدی معدنچی زاج
چکیده
یکی از جذاب‌ترین حوزههای تصمیمگیری در شرایط عدم اطمینان بهینهسازی پرتفوی سهام است. در تصمیمگیری بهمنظور سرمایهگذاری، دو عامل از اهمیت بسزایی برخوردار بوده و مبنای سرمایهگذاری می‌باشد. این دو عامل ریسک و بازده هستند و در این رابطه، بررسی و مطالعه سرمایه‌گذاران در جهت انتخاب بهترین سبد سرمایهگذاری با توجه به میزان ...
بیشتر
یکی از جذاب‌ترین حوزههای تصمیمگیری در شرایط عدم اطمینان بهینهسازی پرتفوی سهام است. در تصمیمگیری بهمنظور سرمایهگذاری، دو عامل از اهمیت بسزایی برخوردار بوده و مبنای سرمایهگذاری می‌باشد. این دو عامل ریسک و بازده هستند و در این رابطه، بررسی و مطالعه سرمایه‌گذاران در جهت انتخاب بهترین سبد سرمایهگذاری با توجه به میزان ریسک و بازده آن انجام می‌شود. پرتفوی به ترکیبی از دارایی‌ها گفته می‌شود که توسط یک سرمایه‌گذار برای سرمایهگذاری تشکیل می‌شود. فرآیند انتخاب سبد سهام یکی از مسائلی است که موردتوجه محققین زیادی بوده است. هدف این تحقیق ایجاد سبد بهینه سهام با استفاده از دادههای پیش‌بینی‌شده می‌باشد. نمونه آماری تحقیق شامل دادههای مالی شرکت‌های بورس ایران طی سال‌های 1390 تا 1397 می‌باشد. در این پژوهش با استفاده از الگوریتم رگرسیون لبه اقدام به پیشبینی بازده سهام شده است و درنهایت با استفاده از روش مارکوف و الگوریتم خوشه‌بندی طیفی فیلتر لازم جهت انتخاب دادههای اولیه مناسب انجام شد و روش فراابتکاری فرهنگی با دادههای پیشبینی، سبد بهینه سهام را برای گروه سرمایه‌گذار با تمایلات ریسک‌پذیر و همچنین ریسک گریز ارائه کرد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که الگوریتم فراابتکاری فرهنگی با توجه به روش شارپ توانایی ایجاد سبد بهینه سهام با استفاده از دادههای پیش‌بینی‌شده را با روش مارکویتز برای سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر و ریسک گریز دارد.
مدل‌سازی مالی
معصومه لبافی؛ رویا دارابی؛ فاطمه صراف
چکیده
مدیریت دارایی - بدهی (ALM) فعالیت مهمیدر برنامهریزی استراتژیک بانک‌‌ها محسوب میگردد و میتواند به عنوان یک مسئله بهینهسازی در جایی دیده شود که بانک‌‌ها قصد دارند به اهداف خاص خود دست یابند. هدف اصلی این پژوهش ارائه الگوی ریاضی برای بهینهسازی دارایی‌ها و بدهیهای بانک ملی ایران تحت شرایط عدم اطمینان با مدل برنامهریزی ...
بیشتر
مدیریت دارایی - بدهی (ALM) فعالیت مهمیدر برنامهریزی استراتژیک بانک‌‌ها محسوب میگردد و میتواند به عنوان یک مسئله بهینهسازی در جایی دیده شود که بانک‌‌ها قصد دارند به اهداف خاص خود دست یابند. هدف اصلی این پژوهش ارائه الگوی ریاضی برای بهینهسازی دارایی‌ها و بدهیهای بانک ملی ایران تحت شرایط عدم اطمینان با مدل برنامهریزی کسری فازی طی دوره 10 ساله (97 -88) است. جهت دستیابی به هدف فوق 14 اقلام موجود در دارایی‌ها و بدهیهای ترازنامه این بانک برای محاسبه 9 متغیر مورد استفاده در مدل استخراج شده و نهایتاً نتایج بدست آمده از حل مدل برنامهریزی کسری فازی در محیط نرمافزار لینگو بیانگر آن است که مدل پیشنهادی مقاله، قابلیت ارائه مقادیر بهینه هر یک از اقلام ترازنامه را برای سال‌های آتی با توجه به شرایط سال‌های گذشته، داراست و ارزش تابع هدف برای بانک ملی با درنظر گرفتن بهینهسازی در تصمیمات مدیریت دارایی و بدهی میتواند به نسبت کفایت سرمایه مطلوب دست یابد.
تصمیمگیری چند شاخصه
محمد رضا مهرگان؛ بهروز دری نوگورانی؛ سحر جعفری؛ جمال خانی جزنی
چکیده
بسیاری از تعاملات سازمانی و یا حتی روزمره افراد بر پایه تصمیمات آن‌ها شکل میگیرد و این تصمیمات گاهاً شامل تبعاتی بر ذینفعان مختلف است. در این راستا شایسته است، به بررسی و تجزیهوتحلیل عوامل مؤثر بر تصمیمگیری اخلاقی پرداخته شود. این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر تصمیمگیری اخلاقی انجام شد. پس از شناسایی و استخراج عوامل مؤثر ...
بیشتر
بسیاری از تعاملات سازمانی و یا حتی روزمره افراد بر پایه تصمیمات آن‌ها شکل میگیرد و این تصمیمات گاهاً شامل تبعاتی بر ذینفعان مختلف است. در این راستا شایسته است، به بررسی و تجزیهوتحلیل عوامل مؤثر بر تصمیمگیری اخلاقی پرداخته شود. این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر تصمیمگیری اخلاقی انجام شد. پس از شناسایی و استخراج عوامل مؤثر بر تصمیمگیری اخلاقی از ادبیات، متغیرها به‌واسطه تدوین پرسشنامه دلفی- فازی و همکاری هشت نفر از خبرگان آشنا به حوزه مدیریت و اخلاق غربال شدند. پس از انجام تکرارهای لازم و حد اشباع پاسخ‌ها، شاخصها تأیید نهایی شدند. سپس به کمک روش دیمتل فازی به تحلیل و بررسی شاخصها پرداخته شد. درنهایت تکنیک مذکور با تجزیهوتحلیل نظرات خبرگان به‌صورت سیستماتیک، اهمیت نسبی و روابط بین آن‌ها را ارائه نمود. تجزیه‌وتحلیلها نشان داد متغیر «نفوذ مدیران ارشد»، «تأثیر گروه همکاران» و «احساسات/حالت» دارای اهمیت وافری میان متغیرهاست و بر سایر متغیرها تأثیرگذار است. در نقطه مقابل آن «معنویت»، «رقابت تجاری» و «سبک تصمیم» فرد تصمیمگیرنده، نسبت به بقیه عوامل از اهمیت پایین‌تری برخوردار است. به‌طورکلی عوامل متعددی بر اتخاذ یک تصمیم اخلاقی مؤثر هستند، اما نتایج حاکی از آن است که در بعد فردی؛ شخصیت و باروها و ارزش‌های فرد تصمیمگیرنده و در بعد موقعیتی، گروههای مرجع نقش پررنگی در اتخاذ یک تصمیم اخلاقی دارند و می‌توانند آن را جهتدهی نمایند. لذا مستلزم تعمق بیشتر است تا با آگاهی بخشی به فردی که در مقام تصمیم قرار میگیرد، کنترل بیشتر و نظارت دقیقتری بر روی پیامد تصمیم صورت پذیرد.
تصمیم گیری در کسب و کارهای نوین
مصطفی پرتو افکنان؛ پروانه گلرد؛ عبدالله نعامی
چکیده
کسب‌وکارهای کوچک و متوسط نماد توسعه و تحول کسب‌وکار در کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه میباشند که در صورت عدم موفقیت در مسیر شغلی، نیازمند توجه جدی به رفع معضلات میباشند. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی عوامل شکست کارآفرینان در کسب‌وکارهای کوچک و متوسط است. این پژوهش یک پژوهش کمی است که ازنظر روش، توصیفی – پیمایشی است ...
بیشتر
کسب‌وکارهای کوچک و متوسط نماد توسعه و تحول کسب‌وکار در کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه میباشند که در صورت عدم موفقیت در مسیر شغلی، نیازمند توجه جدی به رفع معضلات میباشند. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی عوامل شکست کارآفرینان در کسب‌وکارهای کوچک و متوسط است. این پژوهش یک پژوهش کمی است که ازنظر روش، توصیفی – پیمایشی است و از حیث هدف، کاربردی است. جامعه آماری پژوهش صاحبان کسب‌وکارهای کارآفرین شکست یافته بودند که به روش نمونهگیری در دسترس تعداد 207 شرکت انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه محقق ساخته بود. بهمنظور تجزیهوتحلیل دادهها از نرمافزار آماری SPSS23 و Smart PLS3 استفاده شد. یافته‌های پژوهش، نشان داد که کمبود تجربه، نداشتن نگرش اصلاحی و توسعهای، ناامیدی و عدم سرمایهگذاری مجدد، عدمحمایتهای مالی دولت، وضعیت متلاطم اقتصادی، تغییرات ارزشی مصرفکننده، عدم ثبات قوانین دولتی، نداشتن انگیزه و عدم تمایل در ورود مجدد به کسب‌وکار و بازار، آموزش ناکافی و نبود مشاوره و هدفگذاری غیر عقلایی، عدم شناخت بازار هدف، تجهیز نبودن به تکنولوژی مدرن و ارزش نداشتن تولید داخلی، مهمترین عوامل شکست شناسایی شده در تحقیق حاضر می‌باشد.
تصمیمگیری چند شاخصه
محمد رضا نصیری؛ محمدسعید جبل عاملی؛ علیرضا علی احمدی
چکیده
تحلیل محتوای کیفی به‌عنوان یکی از روشهای تحقیق کیفی، مجموعهای از تکنیک‌های مورداستفاده برای تحلیل دادههای متنی و روشن کردن آن‌ها است. در ادبیات موضوعی، فرآیندهای متعددی برای پیاده‌سازی این روش، معرفی شده است به‌نحوی که تنوع و تعدد مراحل و گام‌های استفاده‌شده، انتخاب فرآیند تحلیل محتوای کیفی مناسب را مشکل نموده است. با ...
بیشتر
تحلیل محتوای کیفی به‌عنوان یکی از روشهای تحقیق کیفی، مجموعهای از تکنیک‌های مورداستفاده برای تحلیل دادههای متنی و روشن کردن آن‌ها است. در ادبیات موضوعی، فرآیندهای متعددی برای پیاده‌سازی این روش، معرفی شده است به‌نحوی که تنوع و تعدد مراحل و گام‌های استفاده‌شده، انتخاب فرآیند تحلیل محتوای کیفی مناسب را مشکل نموده است. با توجه به مشاهده‌نشدن مطالعه‌ای که به بررسی و جمع‌بندی فرآیندهای مختلف و مراحل آن‌ها پرداخته باشد در این مقاله، ضمن معرفی و بررسی برخی از مهمترین فرآیندهای معرفی‌شده، با جمع‌بندی و انجام اصلاحاتی در مراحل استفاده‌شده، چارچوب فرآیندی بهبودیافته‌ای برای پیاده‌سازی تحلیل محتوای کیفی ارائه شده است. بهمنظور ارائه چارچوب فرآیندی بهبودیافته از روش فراتلفیق استفاده شده است. چارچوب فرآیندی پیشنهادی که از شش مرحله اصلی و شانزده گام فرعی تشکیل شده است در مقایسه با فرآیندهای متداول از مزایایی چون برخورداری از مراحل و گام‌های مفید استفاده‌شده در فرآیندهای قبلی، حذف گام‌های غیرضروری، ترتیب و توالی شفاف‌تر و مشخص‌تر مراحل و گام‌ها و درنهایت ایجاد روابط دوطرفه و امکان ارائه بازخورد در بین مراحل بهره می‌برد که موجب افزایش تسهیل، انعطاف‌پذیری و قابلیت اطمینان فرآیند و یافته‌های آن شده است. در ادامه، به‌عنوان یک مطالعه موردی، در فرآیند تدوین برنامهریزی راهبردی دانشگاه پیام نور ، در مرحله تدوین ارکان جهت‌ساز، با استفاده از چارچوب بدست‌آمده، به تحلیل اسناد بالادستی پرداخته شده و نتایج بدست‌آمده که مورد تایید تیم خبرگان و کارشناسان مرتبط قرار گرفته، ارائه شده است.
تصمیم گیری در کسب و کارهای نوین
محمد فلاح؛ حامد نوذری
چکیده
اینترنت اشیاء یک الگوی نوظهور است که بر اتصال دستگاه‌ها و اشیاء به یکدیگر برمبنای اینترنت و کاربران متمرکز می‌باشد. این فناوری پایه‌ای برای هوشمند سازی زندگی امروزه انسان‌ها است. در این میان کسب‌وکارها نیز از این امر مستثنی نیستند و می‌کوشند تا با استفاده از این فناوری اینترنت اشیا در راستای هوشمند کردن کسب‌وکار استفاده نمایند. ...
بیشتر
اینترنت اشیاء یک الگوی نوظهور است که بر اتصال دستگاه‌ها و اشیاء به یکدیگر برمبنای اینترنت و کاربران متمرکز می‌باشد. این فناوری پایه‌ای برای هوشمند سازی زندگی امروزه انسان‌ها است. در این میان کسب‌وکارها نیز از این امر مستثنی نیستند و می‌کوشند تا با استفاده از این فناوری اینترنت اشیا در راستای هوشمند کردن کسب‌وکار استفاده نمایند. زنجیره تامین یکی از حیاتیترین بخشهای چرخه کسب‌وکار می‌باشد و هوشمندسازی آن تحول شگرفی در بهینهسازی فرایندهای کسب‌وکار ایجاد می‌نماید. اما از آنجایی که این فناوری با اینترنت همراه بوده و همواره استفاده از اینترنت میتواند با خطراتی همراه باشد بنابراین درک خطرات سایبری که میتواند در مواجه با این فناوریها متوجه کسب‌وکارها باشد همواره قابل ملاحظه است.در این پژوهش سعی شده است تا خطرات سایبری زنجیره تامین مبتنی بر اینترنت اشیا شناسایی و بررسی شود. بهمنظور رتبهبندی این خطرات، از روش مدل‌سازی ریاضی غیرخطی استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که حفظ حریم خصوصی در تعامل با تامین کنندگان و همچنین مشتریان دارای بیش‌ترین اهمیت می‌باشد و باید برای مواجهه با این خطرات تمهیدات موثری در نظر گرفته شود.
تجزیه و تحلیل و مدل‌سازی مدیریت زنجیره تامین
مصطفی ضیائی حاجی پیرلو؛ هوشنگ تقی زاده؛ مرتضی هنرمند عظیمی
چکیده
به دلیل ذات و ماهیت پیچیده و چندجانبۀ تابآوری در زنجیره‌های تأمین، تاکنون طرحی جامع، کامل و همه‌جانبه که اجماع غالب پژوهشگران در این حوزه را دربر داشته باشد، ارائه نشده است. در راستای تلاش برای دستیابی به چنین طرحی، تحقیق حاضر با هدف تشکیل مدل جامع ارزیابی تابآوری زنجیره تأمین با استفاده از رویکرد تلفیقی مبتنی بر علم‌سنجی و ...
بیشتر
به دلیل ذات و ماهیت پیچیده و چندجانبۀ تابآوری در زنجیره‌های تأمین، تاکنون طرحی جامع، کامل و همه‌جانبه که اجماع غالب پژوهشگران در این حوزه را دربر داشته باشد، ارائه نشده است. در راستای تلاش برای دستیابی به چنین طرحی، تحقیق حاضر با هدف تشکیل مدل جامع ارزیابی تابآوری زنجیره تأمین با استفاده از رویکرد تلفیقی مبتنی بر علم‌سنجی و روشهای مختلف هوش مصنوعی بر پایه استخراج دانش از متن انجام گردید. جامعه آماری شامل تمامی مقالات نمایه شده مرتبط با تابآوری زنجیره تأمین در دو پایگاه اطلاعات علمی Scopus و WOS طی سال‌های 2002 تا 2020 میلادی است. در طی انجام سه مرحله پالایش اسناد با رویکرد مرور نظام‌مند، اطلاعات علم‌سنجی و متن کامل مربوط به 346 مقاله استخراج و در فرایند تجزیهوتحلیل مورداستفاده قرار گرفت. بهرهگیری از رویکردی تلفیقی بر پایه علم‌سنجی و کلان‌دادۀ استخراج‌شده از پایگاه‌های اطلاعات علمی، همراه با ابزارهای هوش مصنوعی در استخراج الگوی ارزیابی تابآوری زنجیره تأمین به‌عنوان جنبه نوآوری اصلی این تحقیق می‌باشد که شناخت و تحلیلی سامانمند، دقیق و بدون سوگیری از مبانی نظری تحقیقات در حوزه ارزیابی تابآوری زنجیره تأمین را امکان‌پذیر ساخته است. نهایتاً الگوی ارزیابی تابآوری زنجیره تأمین شامل 4 ساختار اصلی و 25 ساختار فرعی از اسناد مرتبط علمی استخراج گردید.
داده‌کاوی و مفاهیم مربوط به آن
سامان هراتی زاده؛ فاطمه رضایی
چکیده
هدف: انتخاب سهام برای قرار گرفتن در یک سبد سهام و همچنین تخصیص میزان مناسبی از سرمایه به هر یک از سهام درون سبد، چالشهای جدی سرمایهگذاری در بازار سهام هستند. تاکنون در پژوهش‌های متعددی از روشهای پیشرفته یادگیری ماشین برای انتخاب سهام درون سبد سهام استفاده شده است، استفاده از ظرفیت‌های یادگیری ماشین در فرآیند تخصیص کارآمد سرمایه ...
بیشتر
هدف: انتخاب سهام برای قرار گرفتن در یک سبد سهام و همچنین تخصیص میزان مناسبی از سرمایه به هر یک از سهام درون سبد، چالشهای جدی سرمایهگذاری در بازار سهام هستند. تاکنون در پژوهش‌های متعددی از روشهای پیشرفته یادگیری ماشین برای انتخاب سهام درون سبد سهام استفاده شده است، استفاده از ظرفیت‌های یادگیری ماشین در فرآیند تخصیص کارآمد سرمایه میان سهام سبد کم‌تر موردتوجه قرار گرفته است و معمولا وزن یکسان به سهام سبد تخصیص داده می‌شود یا از روشهای سنتی ارزیابی ریسک برای تقسیم سرمایه میان سهام سبد استفاده می‌شود. نقطه‌ضعف مشترک این روش‌ها این است که در همه آن‌ها از مکانیزم‌های ساده و انعطاف‌ناپذیر برای تخمین کارایی یک سبد سهام استفاده می‌شود. در این مقاله ما برای نخستین‌بار نشان می‌دهیم که با استفاده از یادگیری ماشین میتوان مکانیزم موثرتری برای این تخمین کارایی ساخت که منجر‌به تخصیص پربازده‌تر سرمایه به سهام سبد می‌شود.روش‌شناسی پژوهش: چارچوب پیشنهادی ما موسوم به Per-Learner از دو مدل پیشبینی مبتنی بر یادگیری ماشین استفاده میکند. در گام 1 با استفاده از اطلاعات تاریخی سهام در یک مدل پیشبینی بازده سهم، سهام مناسب سبد انتخاب می‌شود و در گام 2 به کمک یک مدل پیشبینی مجزا سعی می‌شود با درنظر گرفتن هم‌زمان سود پیش‌بینی‌شده در مدل اول و ریسک مورد انتظار هر یک از سهم‌های سبد، بازده سبد در آینده پیشبینی شده و بر این اساس ترکیب وزن مناسب برای سهام سبد انتخاب و پیشنهاد گردد.یافته‌ها: مقایسه بازده تجمعی سبدهای تنظیم‌شده با این مدل و سبدهای تنظیم‌شده با سایر روشهای بهینهسازی سبد سهام، برتری مدل پیشنهادی را نشان می‌دهد.اصالت/ارزش‌افزوده علمی: در این مقاله با بهرهگیری از مدل‌های یادگیری ماشین، فرآیند انتخاب سهام سبد و تخصیص سرمایه مناسب میان سهام سبد به‌صورت خودکار انجام شده است و تاثیر آن در کارایی سبد به‌وضوح دیده می‌شود.
عباس نصوحی؛ اکبر اعتباریان؛ مهربان هادی پیکانی
چکیده
هدف: هدف این پژوهش طراحی مدل انتظارات متقابل در رابطه فرد و سازمان (فرد به‌عنوان ارباب‌رجوع) در سازمان‌های دولتی و خدمت‌رسان شهر اصفهان براساس رویکرد پدیدارشناسی است.روش‌شناسی پژوهش: این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات کیفی با استفاده از روش پدیدارشناسی بوده و به منظور بررسی پایایی نتایج از رویکرد سه گانه ...
بیشتر
هدف: هدف این پژوهش طراحی مدل انتظارات متقابل در رابطه فرد و سازمان (فرد به‌عنوان ارباب‌رجوع) در سازمان‌های دولتی و خدمت‌رسان شهر اصفهان براساس رویکرد پدیدارشناسی است.روش‌شناسی پژوهش: این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات کیفی با استفاده از روش پدیدارشناسی بوده و به منظور بررسی پایایی نتایج از رویکرد سه گانه رائو و پری [1] استفاده شد. برای روایی تحقیق از رویکردهای روایی سازه دنزین و لینکلن [2] (روایی بیرونی، روایی توصیفی و روایی تفسیری) استفاده گردید. همچنین جهت تعیین اعتبار پرسشنامه از نسبت روایی محتوایی لاوشه استفاده شد. برای تجزیهوتحلیل اطلاعات روش اصلاح‌شده استوتیک-کلایزی به کار گرفته شد. جامعه آماری پژوهش، 17 نفر از خبرگان و تعداد 19 نفر از مدیران و کارشناسان سازمان‌های دولتی و خدمت‌رسان و 35 نفر از ارباب‌رجوع این سازمان‌ها با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند و دادههای موردنیاز طریق مصاحبه نیمه‌ساختار‌یافته گردآوری گردید. در مرحله دوم، برای بررسی ارتباط و میزان تاثیرگذاری و تاثیرپذیری بین مولفه‌ها به‌دست‌آمده از روش تکنیک دیمتل استفاده شد. همچنین گپ موجود بین تقاضاهای سازمان و عرضه‌های ارباب‌رجوع از طریق پرسشنامه محقق ساخته با استفاده از روش آزمون مقایسه زوجی، شناسایی گردید.یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد که در بین مولفههای پرسشنامه سازمان، بیش‌ترین گپ در مولفه «قانون مداری و پرهیز از شیوه‌های غیرقانونی» و کمترین گپ در مولفه «مشارکت در نظام‌های سازمانی مرتبط با ارباب‌رجوع» می‌باشد. در پرسشنامه سازمان، پاسخگویان (که کارکنان هستند) ادعا می‌کنند که عرضه‌های ارباب‌رجوع به سازمان بسیار کم‌تر از تقاضاهای سازمان از ارباب‌رجوع می‌باشد.اصالت/ارزش‌افزوده علمی: نتایج این تحقیق میتواند در بسط نظری رابطه بین سازمان‌های دولتی و خدمت‌رسان و ارباب‌رجوع موثر باشد و خط‌مشی گذاران و مدیران نیز با ایجاد ساختارهای هوشمندانه بتوانند انتظارات ارباب‌رجوع و کارکنان سازمان‌های دولتی را کاهش دهند و شرایط مساعدتری برای خدمت‌دهی و دریافت خدمات فراهم سازند.
بهینه سازی استوار
محمدعلی موفق پور
چکیده
هدف: در مساله مسیریابی پارامترهایی وجود دارد که قطعی و معین نیستند و معمولا برای ساده‌سازی، بهترین برآوردی که از این پارامترها موجود است به‌عنوان داده قطعی استفاده می‌شود. در این رویکرد ممکن است در عمل، برخی از محدودیت‌ها نقض شده و جواب بهینه به‌دست‌آمده دیگر موجه نباشد.روش‌شناسی پژوهش: در این تحقیق، یک مدل برنامهریزی خطی عدد ...
بیشتر
هدف: در مساله مسیریابی پارامترهایی وجود دارد که قطعی و معین نیستند و معمولا برای ساده‌سازی، بهترین برآوردی که از این پارامترها موجود است به‌عنوان داده قطعی استفاده می‌شود. در این رویکرد ممکن است در عمل، برخی از محدودیت‌ها نقض شده و جواب بهینه به‌دست‌آمده دیگر موجه نباشد.روش‌شناسی پژوهش: در این تحقیق، یک مدل برنامهریزی خطی عدد صحیح مخلوط برای مسیریابی با در نظر گرفتن بار ترکیبی، با استفاده از وسایل نقلیه ناهمگن و عدم قطعیت در زمان سفر ارایه شده است. برای رسیدن به جواب‌های استوار، یک الگوریتم ابتکاری برای تولید سناریوهای حدی توسعه داده شده است. پس از همگرا شدن الگوریتم تولید سناریو، زیرمجموعه‌ای از جواب‌ها که در بین جواب همه سناریوهای مختلف مشترکا باقی‌مانده باشد به‌عنوان قسمت استوار جواب معرفی می‌شود.یافته‌ها: در این تحقیق در برخی قسمت‌ها کل یک تور استوار باقی مانده است و در برخی حالات نیز فقط سفر بین دو گره جزو جواب استوار مشاهده شد.اصالت/ارزش افزوده علمی: این اولین بار است که مفاهیم بهینهسازی استوار با استفاده از طرح تولید سناریوهای حدی پیاده‌سازی می‌شود. در هر تکرار از تولید سناریوهای حدی، متناقض‌ترین سناریو در برابر یک راه‌حل بهینه داده‌شده تولید می‌شود. مزیت اصلی این روش نسبت به سایر روشهای بهینهسازی استوار موجود، تاکید بر حفظ موجه بودن جواب بهینه در هنگام مواجهه با متنوع‌ترین مجموعه سناریوهای عدم قطعیت است درحالی‌که هم‌زمان تلاش می‌شود تا حجم محاسبات موردنیاز تا حد مطلوبی پایین نگه داشته شود.
مدل‌سازی ریاضی/ تصادفی/ پویا/احتمالی/فازی
علیرضا حمیدیه؛ مریم بشارت
چکیده
هدف: چالش اصلی در حوادث بحرانی مانند زلزله کرمانشاه مکان‌یابی بهینه مراکز توزیع اقلام بشردوستانه است که بر تخصیص بسته‌های امدادی به مراکز تقاضا نقش موثری ایفا میکند. از این‌رو ایجاد تعادل بین پیچیدگی مساله عدم قطعیت با محدودیت‌های زمان‌بندی ارسال کمک‌ها و میزان منابع امری حیاتی است. در این راستا یک مدل مکان‌یابی تخصیص با درنظر ...
بیشتر
هدف: چالش اصلی در حوادث بحرانی مانند زلزله کرمانشاه مکان‌یابی بهینه مراکز توزیع اقلام بشردوستانه است که بر تخصیص بسته‌های امدادی به مراکز تقاضا نقش موثری ایفا میکند. از این‌رو ایجاد تعادل بین پیچیدگی مساله عدم قطعیت با محدودیت‌های زمان‌بندی ارسال کمک‌ها و میزان منابع امری حیاتی است. در این راستا یک مدل مکان‌یابی تخصیص با درنظر گرفتن پایایی مجموعه هاب‌های توزیع توسعه یافته است که با اختلالات پیش‌رو بعد از وقوع بحران نیز مقابله میکند. مدل پیشنهادی منطقه آسیب‌دیده را به چندلایه تقسیم کرده و هم‌زمان به ظرفیت ناوگان امدادی توجه کرده و ترکیبی از برنامهریزی فازی با محدودیت شانس و برنامهریزی استوار را برای مقابله با عدم قطعیت پارامتری ارایه می‌نماید.روش‌شناسی پژوهش: با ارزیابی دقیق مناطق حادثه‌خیز ایران، مدلی جامع از شبکه امدادی شامل هاب‌های توزیع استراتژیک و موقت همراه با طیف وسیعی از فاکتورها و پارامترهای موثر طراحی شد. سپس مدل‌سازی ریاضی با درنظر گرفتن پایایی هاب توزیع مساله بحران زلزله و امدادرسانی با توجه به توپوگرافی منطقه موردمطالعه توسعه یافت. در ادامه روش محدودیت اپسیلون جهت پوشش مساله بهینهسازی چندهدفه و تعیین راه‌حل‌های بهینه پارتو اعمال گردید و ترکیب ریاضی برنامهریزی امکانی-استوار جهت مواجه با عدم قطعیت به‌کار گرفته شد.یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که مدیریت توزیع امداد و توسعه سطوح استراتژیک و عملیاتی توزیع بر اساس طبقه‌بندی جغرافیایی منطقه آسیب‌دیده در شرایط بحرانی در کاهش هزینه‌های شبکه موثر است. سیاست پایایی به‌کار گرفته‌شده در مجموعه هاب توزیع قابلیت اطمینان شبکه توزیع امدادی را ارتقا داده است و درنهایت، نتایج خروجی مطالعه موردی کاربرد و اثربخشی مدل شبکه امداد گسترده را نشان می‌دهد.اصالت/ارزش‌افزوده علمی: پژوهش حاضر، به‌عنوان یک سیستم پشتیبان تصمیم، امدادرسانی در مناطق کشور را در شرایط وقوع بحران تسهیل می‌نماید. پیشبینی مجموعه هاب توزیع پایا با رویکرد حمل‌ونقل ترکیبی متناسب با توپوگرافی منطقه اجرای بهینه عملیات کمک‌رسانی را تضمین میکند. همچنین مدل توسعه‌یافته با اندکی تغییرات در مناطق در معرض حادثه کشور قابلیت عملیاتی دارد.
بهینه سازی در علوم و مهندسی
زینب رشیدی؛ زهرا رشیدی
چکیده
هدف: مساله تخصیص فضای فیزیکی به نیازهای دانشگاهی یکی از مسایل بهینهسازی پیچیده است که مجموعهای از نیازهای آموزشی و پژوهشی محدود را به مجموعهای از منابع با رعایت مجموعهای از محدودیت‌ها، توزیع میکند. با توجه به پیچیدگی این مساله، تکنیک‌های متعددی مبتنی بر روشهای ابتکاری پیشنهاد شده است. در این مقاله، یک مدل ریاضی از نوع ...
بیشتر
هدف: مساله تخصیص فضای فیزیکی به نیازهای دانشگاهی یکی از مسایل بهینهسازی پیچیده است که مجموعهای از نیازهای آموزشی و پژوهشی محدود را به مجموعهای از منابع با رعایت مجموعهای از محدودیت‌ها، توزیع میکند. با توجه به پیچیدگی این مساله، تکنیک‌های متعددی مبتنی بر روشهای ابتکاری پیشنهاد شده است. در این مقاله، یک مدل ریاضی از نوع برنامهریزی اعداد صحیح برای فرموله کردن این مساله ارایه می‌شود.روش‌شناسی پژوهش: برای حل مدل از روش گرادیان کاهشی استفاده می‌شود و پارامترهای آن تنظیم می‌گردند. برای ارزیابی مدل و راه‌حل پیشنهادی، دادهها و امکانات یکی از دانشکده‌های نوپا در دانشگاه علامه طباطبایی در تهران، مورد آزمایش قرار میگیرد. تعداد 11 نیازمندی و 18 فضای فیزیکی قابل تخصیص در این دانشکده تعریف شده است، بنابراین تعداد 198 متغیر تصمیمگیری با دامنه ارزش‌های صفر و یک، در مدل وجود دارد. در ارزیابی، چندین سناریو ایجاد می‌شود و نتایج هر یک از سناریوها مورد مقایسه قرار میگیرد.یافته‌ها: مدل و راه‌حل ارایه شده، یک روش عمومی است و میتواند برای سایر دانشکده‌ها و دانشگاه‌هایی که با محدویت فضا مواجه میباشند، مورد استفاده قرار گیرد.اصالت/ارزش افزوده علمی: در این مقاله، یک مدل ریاضی برای فرموله کردن مساله تخصیص فضای فیزیکی که یکی از مسایل مهم تصمیمگیری برای سازمان‌ها و موسسه‌های آموزشی و پژوهشی است ارایه شد.
تصمیم گیری براساس محاسبات نرم
حمزه امین طهماسبی؛ مهدی علیرضا
چکیده
هدف: تصمیمگیری جهت انتخاب سهام همواره یکی از دغدغه‌های سرمایه‌گذاران بوده است. هدف اصلی این پژوهش شناسایی عوامل موثر بر تصمیمگیری و رتبهبندی سهام موجود در سه صنعت فلزی، شیمیایی و دارویی بورس اوراق بهادار با توجه به اهمیت این صنایع است.روش‌شناسی پژوهش: نمونه آماری این پژوهش شامل سهام 84 شرکت موجود در این سه رشته صنعت می‌باشد ...
بیشتر
هدف: تصمیمگیری جهت انتخاب سهام همواره یکی از دغدغه‌های سرمایه‌گذاران بوده است. هدف اصلی این پژوهش شناسایی عوامل موثر بر تصمیمگیری و رتبهبندی سهام موجود در سه صنعت فلزی، شیمیایی و دارویی بورس اوراق بهادار با توجه به اهمیت این صنایع است.روش‌شناسی پژوهش: نمونه آماری این پژوهش شامل سهام 84 شرکت موجود در این سه رشته صنعت می‌باشد که بر اساس اطلاعات سال 1399 موردبررسی قرارگرفته‌اند. در ابتدا، با مرور پیشینه تحقیق، فاکتورهای رتبهبندی سهام استخراج گردید. برای غربال این فاکتورها از نظر خبرگان این حوزه استفاده شد و پس از غربالگری، فاکتورهای نهایی انتخاب شدند. وزن‌دهی و اولویتبندی این فاکتورها با استفاده از روش سوارا فازی صورت گرفت. با توجه به وزن فاکتورهای به‌دست آمده از روش سوارا فازی و استفاده از اطلاعات مالی شرکت‌ها، از روش کوکوسو جهت رتبهبندی سهام هدف استفاده شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد نسبت قیمت به درآمد، حاشیه سود عملیاتی و درصد بازده سرمایه مهمترین فاکتورها ازنظر خبرگان هستند. همچنین فسبزوار، فاسمین و وتوکا از گروه فلزی وپخش، دسبحا و دپارس از گروه دارویی و شوینده و شپدیس و شفن از گروه شیمیایی به‌ترتیب جایگاه اول تا سوم را کسب کردند.اصالت/ارزش افزوده علمی: در چهار سال اخیر کارهای مختلفی در این حوزه صورت گرفته، اما کارهای کم‌تری به عدم قطعیت در نظرات خبرگان توجه داشته‌اند. همچنین، در خصوص سایر نوآوری‌های این مقاله میتوان به این نکته اشاره کرد که بر روی سه صنعت فلزی، شیمیایی و دارویی با توجه به اهمیت این صنایع، به‌طور خاص، مطالعه و بررسی صورت نگرفته است. در رابطه با روش اولویتبندی فاکتورها و سهام نیز توجه کم‌تری به روشهای نوین تصمیمگیری و عدم قطعیت در نظرات خبرگان شده است، لذا با استفاده از روشهای نوین میتوان اهمیت فاکتورها را با دقت بالاتری تعیین و بازده بهتری از سرمایهگذاری کسب نمود.
برنامه ریزی استراتژیک
سجاد مرادی
چکیده
هدف: این مقاله به مطالعه مساله برنامهریزی پرورش ماهی در زنجیره‌های مختلف و مدیریت فروش در یک مزرعه پرورش ماهی در طول یک افق زمانی مشخص می‌پردازد و هدف آن تعیین بهینه زمان شروع و میزان تخم‌ریزی در زنجیره‌های مختلف، زمان صید و مدیریت سفارشات موجود در دوره‌های مختلف می‌باشد.روش‌شناسی پژوهش: در این مطالعه، یک فرمول‌بندی جدید در ...
بیشتر
هدف: این مقاله به مطالعه مساله برنامهریزی پرورش ماهی در زنجیره‌های مختلف و مدیریت فروش در یک مزرعه پرورش ماهی در طول یک افق زمانی مشخص می‌پردازد و هدف آن تعیین بهینه زمان شروع و میزان تخم‌ریزی در زنجیره‌های مختلف، زمان صید و مدیریت سفارشات موجود در دوره‌های مختلف می‌باشد.روش‌شناسی پژوهش: در این مطالعه، یک فرمول‌بندی جدید در قالب یک مدل برنامهریزی خطی عدد صحیح آمیخته ارایه شده است که میتواند جواب بهینه مساله را در مدت زمان کوتاهی پیدا کند. در مدل پیشنهادی جدید، برخی از مراحل میانی زنجیره پرورش ماهی که هیچ تاثیری بر تصمیمات کلیدی ندارند، نادیده گرفته می‌شوند و درنتیجه اندازه و پیچیدگی مدل پیشنهادی بدون نادیده گرفتن فرضیات حاکم بر مساله و از دست رفتن بهینگی جواب‌ها کاهش می‌یابد.یافته‌ها: پس از پیاده‌سازی مدل پیشنهادی، با استفاده از نمونه دادههای مختلف، مشاهده می‌شود که اندازه مدل، تعداد متغیرها و زمان اجرای آن در مقایسه با مدل مشابه کم‌تر است و با وجود اضافه کردن فرضیات واقعی جدیدی به مساله، این مدل قادر است در زمان کوتاهی جواب مساله شامل حجم و زمان تخم‌ریزی در هر زنجیره پرورش، زمان صید و نیز پذیرش یا رد تقاضاهای عمده را در دوره‌های مختلف به‌صورت بهینه تعیین کند.اصالت/ارزش افزوده علمی: در این مطالعه برای مساله زمان‌بندی زنجیره‌های پرورش ماهی و مدیریت فروش که تاکنون مطالعات اندکی در این زمینه صورت گرفته است، یک مدل جدید برنامهریزی خطی عدد صحیح آمیخته ارایه شده است که در مقایسه با مدل موجود قبلی هم فرضیات واقعی بیشتری در آن لحاظ شده است و هم زمان اجرای کم‌تری دارد.
مدل های بهینه سازی ریاضی
نجمه اسمعیل درجانی؛ احمد اسدزاده؛ محمدمهدی برقی اسکویی
چکیده
هدف: اغلب سیاست‌های مالیاتی مبتنی بر نحوه تصمیمگیری مالیات‌دهندگان بر اساس مدل‌های اقتصادی کلاسیک بنا نهاده شده است. اما بررسی‌ها نشان می‌دهد مدل‌های تصمیمگیری متعارف که فارغ از بنیان‌های روان‌شناسی-اجتماعی و تنها بر اساس مولفههای اقتصادی طراحی شدهاند، نمی‌تواند تحولات و نحوه دقیق عملکرد تصمیم‌گیران را تبیین کنند ...
بیشتر
هدف: اغلب سیاست‌های مالیاتی مبتنی بر نحوه تصمیمگیری مالیات‌دهندگان بر اساس مدل‌های اقتصادی کلاسیک بنا نهاده شده است. اما بررسی‌ها نشان می‌دهد مدل‌های تصمیمگیری متعارف که فارغ از بنیان‌های روان‌شناسی-اجتماعی و تنها بر اساس مولفههای اقتصادی طراحی شدهاند، نمی‌تواند تحولات و نحوه دقیق عملکرد تصمیم‌گیران را تبیین کنند امروزه ادبیات گسترده‌ای در خصوص رفتارهای مالیاتی مبتنی بر اقتصاد رفتاری شکل گرفته است. با توجه به این‌که موضوع پیشگیری از فرار مالیاتی توسط مودیان مالیاتی بسیار مهم و ضروری است، در این پژوهش با استفاده از ابزار مدل‌سازی ریاضی و سناریوسازی جهت محاسبه جرایم مالیاتی به مقایسه نظریه اقتصاد رفتاری و نظریه مطلوبیت انتظاری پرداخته شده است.روش‌شناسی پژوهش: در این پژوهش با استفاده از ابزار مدل‌سازی ریاضی و پرسشنامه جهت محاسبه جرایم مالیاتی به مقایسه نظریه اقتصاد رفتاری و نظریه مطلوبیت انتظاری پرداخته شده است.یافته‌ها: نتایج به‌دست‌آمده حاکی از آن است که میزان جرایم محاسبه‌شده در نظریه اقتصاد رفتاری با جرایم در دنیای واقعی نزدیک‌تر است؛ بنابراین، نتایج به‌دست‌آمده توجیه مناسبی برای انتخاب نظریه چشم‌انداز به‌جای نظریه مطلوبیت انتظاری است و با اضافه شدن پارامتر اخلاق مالیاتی میزان جریمه مالیاتی در هر دو تئوری کاهش می‌یابد.اصالت/ارزش‌افزوده علمی: با توجه به این‌که اقتصاد سالم اقتصادی است که بیشتر بر پایه مالیات بنا نهاده شده و در آن سعی شده باشد که هزینه‌های دولت از طریق وصول مالیات تامین شود. برای دستیابی به این مهم بایستی سیستم مالیاتی کشور اصلاح شود.
تصمیم گیری براساس شبکه عصبی/ یادگیری عمیق
امین اله ضرقامی؛ میثم دعائی؛ آبتین بوستانی
چکیده
هدف: اخراج شرکت‌ها با وجود اهمیت در مسایل اقتصادی و اجتماعی جامعه، کم‌تر در ادبیات مالی موردتوجه قرار گرفته است. این موضوع از آن جهت دارای اهمیت است که برای هر کشور، یکی از معیارهای سنجش اقتصادی، حجم بازار سرمایه می‌باشد؛ بنابراین اخراج شرکت‌ها نه‌تنها باعث از بین رفتن اعتبار شرکت، قیمت سهام و بازار فروش سهام آن شرکت ...
بیشتر
هدف: اخراج شرکت‌ها با وجود اهمیت در مسایل اقتصادی و اجتماعی جامعه، کم‌تر در ادبیات مالی موردتوجه قرار گرفته است. این موضوع از آن جهت دارای اهمیت است که برای هر کشور، یکی از معیارهای سنجش اقتصادی، حجم بازار سرمایه می‌باشد؛ بنابراین اخراج شرکت‌ها نه‌تنها باعث از بین رفتن اعتبار شرکت، قیمت سهام و بازار فروش سهام آن شرکت می‌شود بلکه بر رشد بازار و اقتصاد هر کشور نیز موثر است. پژوهش حاضر به دنبال بررسی صورت‌های مالی و گزارش حسابرسی شرکت‌های فعال و مقایسه آن با شرکت‌های لغوپذیرششده می‌باشد تا به کمک فنون مدل‌سازی هوش مصنوعی، مدلی را برای پیشبینی شرکت‌های لغوپذیرششده در بورس اوراق بهادار تهران طراحی نماید.روش‌شناسی پژوهش: در این پژوهش که روی شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران انجام پذیرفته است، دادههای مربوط به سه سال قبل از اخراج 73 شرکت حذف‌شده از بورس از سال 1382 تا سال 1397 در گروه اول و دادههای 148 شرکت فعال که به‌صورت مستمر در بورس حضور داشتند در گروه دوم و با روش حذفی سیستماتیک انتخاب گردیدند. سپس با تکنیک‌های داده‌کاوی که از کارآمدترین و به‌روزترین مدل‌های هوش مصنوعی هستند و به کمک طبقه‌بندهای شبکه عصبی پرسپترون چندلایه، درخت تصمیم، و طبقه‌بند نظریه بیز به پیشبینی شرکت‌های لغوپذیرششده از بورس پرداخته شده است.یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد بهترین عملکرد را طبقه‌بند بیز داشته است و شبکه عصبی پرسپترون چندلایه در جایگاه دوم و طبقه‌بند درخت تصمیم در جایگاه سوم قرار گرفته است.اصالت/ارزش افزوده علمی: پژوهش‌های کمی در حوزه پیشبینی اخراج شرکت‌ها از بازار سرمایه در ایران شده است. این پژوهش با پر کردن این گپ، به پژوهشگران پیشنهاد داده است با استفاده از سایر طبقهبندها، ترکیب کردن چندین طبقه‌بند با یکدیگر بهمنظور پوشش بهتر خطاهای هر یک، ترکیب کردن طبقهبندها با یکدیگر و وزن‌دهی به روشی که دقت بالاتری داشته باشد، اضافه کردن سایر متغیرهای تاثیرگذار در اخراج شرکت‌ها از جمله ساختار مالکیت و ترکیب سهام‌داران میتواند نتایج دیگری به دست آید.
تجزیه و تحلیل و مدل‌سازی مدیریت زنجیره تامین
حمید صفاری؛ مرتضی عباسی؛ جعفر قیدرخلجانی
چکیده
هدف: این تحقیق یک مدل ریاضی چندهدفه استوار، با در نظر‌گرفتن هم زمان هزینه و ریسکهای مربوط به محیط‌زیست (مصرف آب و آلودگی محیط‌زیست)، اجتماع (شرایط کاری و سلامت کارکنان)، ریسکهای عملیاتی (تغییر نرخ تقاضا و نرخ برگشت محصولات) و نیز ریسک اختلال (حوادث و بیماری‌ها مانند کرونا) در زنجیره‌تامین و استفاده از همکاری افقی برای مقابله ...
بیشتر
هدف: این تحقیق یک مدل ریاضی چندهدفه استوار، با در نظر‌گرفتن هم زمان هزینه و ریسکهای مربوط به محیط‌زیست (مصرف آب و آلودگی محیط‌زیست)، اجتماع (شرایط کاری و سلامت کارکنان)، ریسکهای عملیاتی (تغییر نرخ تقاضا و نرخ برگشت محصولات) و نیز ریسک اختلال (حوادث و بیماری‌ها مانند کرونا) در زنجیره‌تامین و استفاده از همکاری افقی برای مقابله با آن ارایه میکند.روش‌شناسی پژوهش: در این تحقیق از مدل‌سازی برنامهریزی خطی عدد صحیح آمیخته و تکنیک‌های بهینهسازی استوار برای طراحی شبکه زنجیره‌تامین حلقه بسته استفاده شده و یک روش چندهدفه برای حل مساله و ایجاد فضاهای پارتویی توسعه داده شده است.یافته‌ها: نتایج محاسبات نشان‌دهنده میزان اثرگذاری احتمال خرابی بر میزان ظرفیت تسهیلات و نیز هزینه کل شبکه و میزان همکاری بین اعضای زنجیره‌تامین برای مقابله با ریسک، می‌باشد. همچنین میزان هزینه موردنیاز برای تخصیص به تسهیلات قابل‌اطمینان و نامطمئن و نیز ایجاد فضای پارتویی مناسب برای تصمیمگیری در خصوص انتخاب بهینه تسهیلات، ظرفیت و جریان بین آن‌ها و تکنولوژی تولید آهن و فولاد، با توجه به شاخصهای پایداری و مسئولیت‌پذیری اجتماعی، از دیگر یافته‌های تحقیق می‌باشد.اصالت/ارزش افزوده علمی: در این مطالعه برای نخستین بار طراحی شبکه استوار، پایدار و تاب‌آور آهن و فولاد تحت ریسکهای مختلف و به‌صورت هم‌زمان موردمطالعه قرار گرفته است. از همکاری افقی به‌عنوان رویکردی جدید برای مقابله با ریسک بهره گرفته شده است و روش حلی برای مسایل چندهدفه توسعه یافته که با استفاده از نتایج این مطالعه تصمیمگیرنده با در نظرگیری میزان مطلوبیت برای هر یک از اهداف، میتواند تصمیمات آگاهانه‌ای در خصوص زنجیره‌تامین تحت شرایط ریسک داشته باشد.
تصمیمگیری چند شاخصه
مریم موسوی نقلی؛ محمدتقی رضوان
چکیده
هدف: آینده‌پژوهی صنعت آلومینیوم به‌عنوان یک صنعت استراتژیک و یکی از محورهای توسعه پایدار موردتوجه سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان کشور است تا شناختی از آینده در قالب عناصر قابل پیشبینی فراهم شود. هدف این مقاله، شناسایی و تحلیل سناریوهای پیش‌روی صنعت آلومینیوم و درنهایت، تحلیل بازار آن، برای ترسیم چشم‌اندازی صحیح از آینده و انتخاب ...
بیشتر
هدف: آینده‌پژوهی صنعت آلومینیوم به‌عنوان یک صنعت استراتژیک و یکی از محورهای توسعه پایدار موردتوجه سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان کشور است تا شناختی از آینده در قالب عناصر قابل پیشبینی فراهم شود. هدف این مقاله، شناسایی و تحلیل سناریوهای پیش‌روی صنعت آلومینیوم و درنهایت، تحلیل بازار آن، برای ترسیم چشم‌اندازی صحیح از آینده و انتخاب استراتژی مناسب در این صنعت است.روش‌شناسی پژوهش: این مقاله، پس از شناسایی متغیرهای کلیدی تاثیرگذار بر توسعه صنعت آلومینیوم از طریق مصاحبه با خبرگان و متخصصان و تعیین احتمال وقوع آن متغیرها با پرسشنامه تکمیل‌شده توسط خبرگان، سناریوهای مشخصی تدوین می‌شود. اثرات متقابل متغیرها با استفاده روش دیمتل فازی تعیین خواهد شد و ماتریس حاصل از دیمتل، تشکیل‌دهنده بخشی از سوپر ماتریس فرآیند تحلیل شبکهای خواهد بود. برای تحلیل بازار صنعت آلومینیوم از نظریه بازی در دو قالب درنظر گرفتن رقابت بین بازیگران و درنظر گرفتن امکان همکاری و ائتلاف بین بازیگران استفاده خواهد شد تا بتوان نقاط تعادلی در بین حالت‌های موجود از گزینه‌های استراتژیک بازیگران و سناریوهای این صنعت را جستجو کرد.یافته‌ها: نتایج به‌دست آمده حاکی از آن است که امکان وقوع «افزایش تورم»، بیش‌ترین احتمال و «افزایش سرمایهگذاری در کشور»، کمترین احتمال متغیر را دارد و «رفع تحریم‌ها» تاثیرگذارترین متغیر و «تولید و صادرات» تاثیرپذیرترین متغیر محسوب می‌شود. پنج سناریو به‌صورت «سناریوی دشوار ایران در فضای معمول جهانی»، «سناریوی فاجعه ایران در فضای معمول جهانی، «سناریوی فاجعه برای ایران در فضای سخت جهانی»، «سناریوی ایران در حال پیشرفت در فضای معمول جهانی» و «سناریوی فضای مطلوب ایران در فضای سخت جهانی» رتبهبندی شدند. سه بازیگر اصلی یعنی سیاست‌گذار، اسملتر و پایین‌دست شناسایی و ۱۳ گزینه استراتژیک در قالب سرمایهگذاری، قیمت‌گذاری، صادرات، نرخ انرژی در جهات و شکل‌های مختلف استخراج شدند. ترجیحات بازیگران در سناریوهای مختلف بر اساس 12 حالت تبیین و برای هریک از سناریوها بر اساس نقاط تعادلی مختلف، حالت‌های منتخب استخراج می‌شوند.اصالت/ارزش افزوده علمی: آینده‌پژوهی زمینه اصلی این مقاله بوده است که با تحلیل صنعت آلومینیوم و فعالیت بازیگران اصلی فعال در این صنعت، تصویری از آینده این صنعت شامل کل زنجیره ارزش در یک افق پنج‌ساله را ترسیم میکند.
تصمیمگیری چند شاخصه
سید فخرالدین فخرحسینی؛ میثم کاویانی
چکیده
هدف: هدف اصلی این پژوهش اولویتبندی روشهای بهبود مدیریت دارایی بدهی در شعب بانک سپه شهر تهران است.روش‌شناسی پژوهش: ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه بوده و نمونه آماری را 146 نفر از مدیران و کارشناسان بانک سپه شهر تهران تشکیل می‌‌دهند که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدهاند. در این مطالعه، با استفاده از ...
بیشتر
هدف: هدف اصلی این پژوهش اولویتبندی روشهای بهبود مدیریت دارایی بدهی در شعب بانک سپه شهر تهران است.روش‌شناسی پژوهش: ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه بوده و نمونه آماری را 146 نفر از مدیران و کارشناسان بانک سپه شهر تهران تشکیل می‌‌دهند که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدهاند. در این مطالعه، با استفاده از رویکرد تصمیمگیری چندمعیاره به رتبهبندی اهداف کلان دارایی و بدهی در بانک سپه پرداخته شده است.یافته‌ها: بر اساس نتایج بین معیارهای اصلی اهداف کلان مدیریت دارایی و بدهی، "مدیریت ریسک نرخ بهره" با وزن 83/3، در اولویت اول، پس‌ازآن "نگهداری میزان کافی سرمایه" با وزن 67/3 در رتبه دوم و سپس "مدیریت ریسک نقدینگی" با وزن 41/3 در اولویت سوم قرار دارد و سپس بر اساس نتایج آزمون فریدمن، بین میزان دستیابی به هرکدام از اهداف کلان دارایی و بدهی در بانک سپه شهر تهران تفاوت وجود دارد.اصالت/ارزش افزوده علمی: این پژوهش با جمع‌آوری دادههای ترکیبی (دلفی (کیفی) و پیمایشی (کمی)) و با استفاده از تکنیک‌های تصمیمگیری چندمعیاره، اهداف کلان در مدیریت دارایی و بدهی را در بانک سپه را رتبهبندی میکند. علاوه بر این، نتایج میتواند در فرآیند برنامهریزی بانک‌‌ها و موسسات مالی مورد استفاده قرار گیرد.
