نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد رضا نصیری ¹
• محمدسعید جبل عاملی ²
• علیرضا علی احمدی ³

¹ دانشجوی دکتری مهندسی صنایع، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.

² استاد، دانشکده صنایع، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.

³ استاد، دانشکده مهندسی پیشرفت، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.

چکیده

تحلیل محتوای کیفی به‌عنوان یکی از روش‌های تحقیق کیفی، مجموعه‌ای از تکنیک‌های مورد‌استفاده برای تحلیل داده‌های متنی و روشن کردن آن‌ها است. در ادبیات موضوعی، فرآیندهای متعددی برای پیاده‌سازی این روش، معرفی شده است به‌نحوی که تنوع و تعدد مراحل و گام‌های استفاده‌شده، انتخاب فرآیند تحلیل محتوای کیفی مناسب را مشکل نموده است. با توجه به مشاهده‌نشدن مطالعه‌ای که به بررسی و جمع‌بندی فرآیندهای مختلف و مراحل آن‌ها پرداخته باشد در این مقاله، ضمن معرفی و بررسی برخی از مهم‌ترین فرآیندهای معرفی‌شده، با جمع‌بندی و انجام اصلاحاتی در مراحل استفاده‌شده، چارچوب فرآیندی بهبودیافته‌ای برای پیاده‌سازی تحلیل محتوای کیفی ارائه شده است. به‌منظور ارائه چارچوب فرآیندی بهبودیافته از روش فراتلفیق استفاده‌ شده است. چارچوب فرآیندی پیشنهادی که از شش مرحله اصلی و شانزده گام فرعی تشکیل شده است در مقایسه با فرآیندهای متداول از مزایایی چون برخورداری از مراحل و گام‌های مفید استفاده‌شده در فرآیندهای قبلی، حذف گام‌های غیرضروری، ترتیب و توالی شفاف‌تر و مشخص‌تر مراحل و گام‌ها و درنهایت ایجاد روابط دوطرفه و امکان ارائه بازخورد در بین مراحل بهره می‌برد که موجب افزایش تسهیل، انعطاف‌پذیری و قابلیت اطمینان فرآیند و یافته‌های آن شده است. در ادامه، به‌عنوان یک مطالعه موردی، در فرآیند تدوین برنامه‌ریزی راهبردی دانشگاه پیام نور ، در مرحله تدوین ارکان جهت‌ساز، با استفاده از چارچوب بدست‌آمده، به تحلیل اسناد بالادستی پرداخته شده و نتایج بدست‌آمده که مورد تایید تیم خبرگان و کارشناسان مرتبط قرار گرفته، ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

• تحلیل محتوای کیفی
• روش فراتلفیق
• برنامه‌ریزی راهبردی
• تحلیل اسناد بالادستی
• تدوین ارکان جهت‌ساز

موضوعات

• تصمیم‌گیری چند شاخصه

عنوان مقاله [English]

The improved qualitative content analysis process framework using meta synthesis approach subject of study: upstream documents analysis related to the strategic plan development in Payame Noor University

نویسندگان [English]

• Mohammad reza Nasiri ¹
• Mohammad Saeed Jabameli ²
• Ali Reza Aliahmadi ³

¹ PhD Student, of Industrial Engineering, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran.

² Professor, Faculty of Industrial Engineering, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran.

³ Professor, Faculty of Progress Engineering, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran.

چکیده [English]

The Qualitative Content Analysis (QCA) as one of the qualitative research methods is a set of techniques used to analyze and clarify textual data. In the subject literature, several processes have been introduced to implement this approach, since the variety and multiplicity of used steps, have made it difficult to select the appropriate process. Due to the lack of observation of a study that explores and summarizes various processes, here, along with introducing and reviewing some of the most important presented processes, by summarizing and refining the steps used, an improved process framework for implementing it is presented. In order to provide an improved process framework, the Meta Synthesis method (MSM) has been used. The proposed process framework that consists of six main steps and sixteen sub-steps, as compared with other common processes, takes advantages such as having the helpful steps and sub-steps used in previous processes, eliminating unnecessary sub-steps, more specific sequencing between steps and sub-steps, and finally, creating two-way relationships and giving feedback between steps that enhance the simplification, flexibility and reliability of the process and its findings. Subsequently, as a case study, in the process of developing strategic planning of Payame Noor University, in the development of directional pillars, the related upstream documents were analyzed using the proposed process and the results were approved by the team of related experts.

کلیدواژه‌ها [English]

• Qualitative content analysis
• Meta synthesis method
• Strategic planning
• Upstream documents analysis
• Formulation of directional pillars