مقاله پژوهشی
کسری غفوری
چکیده
هدف: بهطورکلی کارایی، معیار ارزیابی عملکرد یک واحد تصمیمگیری از ابعاد مختلف است. تحلیل پوششی دادهها، یک روش برنامهریزی ریاضی، برای ارزیابی کارایی واحدهای تصمیمگیرنده است. هدف از پژوهش حاضر این است که با درنظر گرفتن همزمان داراییهای ورودی و تامین سرمایه، کارایی مالی شرکتها اندازهگیری شود.روششناسی پژوهش: در این پژوهش ...
بیشتر
هدف: بهطورکلی کارایی، معیار ارزیابی عملکرد یک واحد تصمیمگیری از ابعاد مختلف است. تحلیل پوششی دادهها، یک روش برنامهریزی ریاضی، برای ارزیابی کارایی واحدهای تصمیمگیرنده است. هدف از پژوهش حاضر این است که با درنظر گرفتن همزمان داراییهای ورودی و تامین سرمایه، کارایی مالی شرکتها اندازهگیری شود.روششناسی پژوهش: در این پژوهش روش جدیدی به نام مدل سهبعدی تحلیل پوششی داده معرفی و در مورد 10 شرکت فعال در حوزه صنعت فولاد در ایران طی دوره زمانی 5 ساله و از سالهای 1395 تا 1399 تحلیل کارایی انجام شد.یافتهها: نتایج پژوهش نشان داد که شرکتهای متعددی وجود دارند که عملکرد مناسبی در مدیریت داراییهای ورودی دارند، اما از نظر تامین سرمایه ناکارا هستند. درعینحال، شرکتهایی وجود دارند که در آنها عملکرد مدیریت در مقایسه با داراییهای ورودی ضعیف است ولی از نظر تامین سرمایه کارا هستند؛ بنابراین، هنگام تحلیل کارایی شرکت، به شاخصی برای اندازهگیری کارایی نیاز است که هم ورودیها و هم تامین سرمایه را همزمان مدنظر قرار دهد. این پژوهش با تکیه براین نکته یک روش اندازهگیری جدیدی را ارایه کرده است و وضعیت جاری مالی هر واحد تصمیمگیری را از طریق روش بازده به مقیاس تجزیهوتحلیل کرده و مسیری برای بهبود مالی مشخص نموده است.اصالت/ارزش افزوده علمی: وجه تمایز این پژوهش با سایر پژوهشهای پیشین توجه به تاثیر عوامل منفی و مخرب همانند استقراضها و بدهیهای واحد تصمیمگیری در تحلیل پوششی داده بوده است. باتوجه به پیشینه پژوهش ارایهشده و جستجو در پایگاههای اطلاعاتی نظیر ایرانداک، مساله کارایی مالی با استفاده از مدل بازطراحی شده DEA، موردتوجه پژوهشگران ایرانی قرار نگرفته است و همچنین ازآنجاکه این پژوهش به رویکرد جدیدی در تحلیل پوششی دادهها پرداخته است، خود را از پژوهشهای پیشین متمایز ساخته است.
مقاله پژوهشی
نظریه بازی ها
حامد جعفری
چکیده
هدف: در این تحقیق از یک نوع ضایعات بازیافتی برای تولید یک محصول خاص استفاده میگردد. بدین منظور زنجیرهتامینی شامل تولیدکننده، بازیافتکننده و انبار ضایعات در نظر گرفته میشود. ابتدا تقاضای محصول در بازار بر اساس قیمت آن تعیین میگردد، سپس تولیدکننده برای برآوردن تقاضای مشتریان و تولید محصول، از یک نوع ضایعات بازیافتی ...
بیشتر
هدف: در این تحقیق از یک نوع ضایعات بازیافتی برای تولید یک محصول خاص استفاده میگردد. بدین منظور زنجیرهتامینی شامل تولیدکننده، بازیافتکننده و انبار ضایعات در نظر گرفته میشود. ابتدا تقاضای محصول در بازار بر اساس قیمت آن تعیین میگردد، سپس تولیدکننده برای برآوردن تقاضای مشتریان و تولید محصول، از یک نوع ضایعات بازیافتی با نرخ بازیافتپذیری مشخص استفاده مینماید. انبار ضایعات، مواد بازیافتی را جمعآوری نموده و بازیافتکننده آنها را بازیافت میکند. تولیدکننده میتواند مواد بازیافتی موردنیاز خود را از دو کانال مختلف تهیه کند. وی میتواند ضایعات بازیافتی موردنیاز خود را بهصورت بازیافتنشده از انبار ضایعات خریداری نموده و سپس آنها را بازیافت و مورداستفاده قرار دهد یا اینکه این مواد را بهصورت بازیافتشده از بازیافتکننده تهیه کند. در واقع تولیدکننده با توجه به شرایط موجود، یکی از این دو کانال را انتخاب خواهد نمود.روششناسی پژوهش: برای اتخاذ تصمیمات تحت هرکدام از کانالهای ایجادشده، از رویکرد نظریه بازی استفاده میشود. بدین منظور برای یافتن جواب مساله تحت رقابت ایجادشده، بازی استکلبرگ که در آن تولیدکننده دارای قدرت تصمیمگیری بیشتر و انبار ضایعات و بازیافتکننده دارای قدرتهای تصمیمگیری کمتری هستند، بهکار گرفته میشود.یافتهها در نهایت استراتژیهای تعیینشده مورد ارزیابی قرار گرفته و نتایج بهدستآمده ارایه میگردند. نتایج حاکی از آن هستند که تولیدکننده میتواند تحت یک شرایط مرزی هرکدام از دو کانال پیشنهادی را انتخاب نماید. همچنین با افزایش نرخ بازیافتپذیری ضایعات مورداستفاده برای تولید محصول، سود اعضای زنجیرهتامین مورد بررسی بهبود خواهند یافت.اصالت/ارزشافزوده علمی: در این تحقیق بهمنظور تامین مواد اولیه ضایعاتی موردنیاز برای تولید محصولات از رویکرد نظریه بازی و مفهوم انتخاب کانال استفاده میگردد. میتوان گفت که ایده استفاده از مفهوم انتخاب کانال برای تامین مواد اولیه ضایعاتی موردنیاز در تولید محصولات تحت زنجیرهتامین موردبررسی، برای اولین بار در ادبیات موضوع مساله مطرح شده است.
مقاله پژوهشی - کاربردی
بهینه سازی فازی
مهین عشوری؛ عبداله هادی وینچه؛ علی جمشیدی
چکیده
هدف: این مطالعه به حل مساله انتخاب مکان تسهیلات در مواجه با سناریوهای تصمیمگیری چندمعیاره، بهویژه با تمرکز بر روی مسایل تصمیمگیری چندمعیاره فازی نوع-1 میپردازد. در این تحقیق، بهمنظور مقابله با دشواری تعیین درجات عضویت دقیق برای مجموعههای فازی، از اعداد فازی-بازهای برای بیان امتیازها استفاده شده است.روششناسی پژوهش: روش ...
بیشتر
هدف: این مطالعه به حل مساله انتخاب مکان تسهیلات در مواجه با سناریوهای تصمیمگیری چندمعیاره، بهویژه با تمرکز بر روی مسایل تصمیمگیری چندمعیاره فازی نوع-1 میپردازد. در این تحقیق، بهمنظور مقابله با دشواری تعیین درجات عضویت دقیق برای مجموعههای فازی، از اعداد فازی-بازهای برای بیان امتیازها استفاده شده است.روششناسی پژوهش: روش پیشنهادی IVF-COPRAS، با تمرکز بر کاهش ریسک عدمقطعیت، برای افزایش قابلیت اطمینان تصمیمگیری در مسایل IVF استفاده میشود. این روش برای یک مورد واقعی که شامل انتخاب مکانی برای گودالهای دفن زباله مرطوب شهری در یک شهر بزرگ ایران است، اعمال و تحلیلهای مقایسهای با روشهای دیگر برای ارزیابی رویکرد پیشنهادی انجام میشود.یافتهها: این مطالعه اثربخشی روش IVF-COPRAS را در رسیدگی به مسایل انتخاب مکان تسهیلات در MCDM نشان میدهد. با استفاده از IVFN، این روش با موفقیت عدمقطعیت را مدیریت میکند و منجر به تصمیمات قابل اعتمادتر میشود. کاربرد در یک سناریوی عملی، کارایی روش را برجسته میکند و تحلیل مقایسهای بینشهایی را در مورد عملکرد آن نسبت به روشهای دیگر ارایه میدهد.اصالت/ارزشافزوده علمی: این تحقیق یک رویکرد جدید با روش IVF-COPRAS برای مدیریت چالشهای انتخاب مکان تسهیلات در MCDM ارایه میکند. اتکا به IVFNs، دیدگاه منحصربهفردی را در مورد عدمقطعیت در تصمیمگیری ارایه میکند و قابلیت اطمینان تصمیم را افزایش میدهد. کاربرد دنیای واقعی بر اهمیت عملی این روش تاکید میکند، کمکی ارزشمند به تحقیقات MCDM ارایه مینماید و ابزاری روششناختی برای مسایل تصمیمگیری مشابه در حوزههای مختلف ارایه میدهد.
مقاله پژوهشی
تحلیل ریسک
محسن شفیعی نیک آبادی؛ لیلا هلالیان
چکیده
هدف: پژوهش حاضر به دنبال رتبهبندی ریسکهای زنجیره تامین با استفاده از رویکرد ترکیبی بهینهسازی روش تجزیهوتحلیل عوامل شکست و آثار آن و تئوری خاکستری در واحدهای صنایع غذایی مشهد است.روششناسی پژوهش: این پژوهش به جهت ماهیت، در دسته پژوهشهای توصیفی _تحلیلی، با متغیرهای کیفی و از منظر هدف، در زمرهی پژوهشهای کاربردی ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر به دنبال رتبهبندی ریسکهای زنجیره تامین با استفاده از رویکرد ترکیبی بهینهسازی روش تجزیهوتحلیل عوامل شکست و آثار آن و تئوری خاکستری در واحدهای صنایع غذایی مشهد است.روششناسی پژوهش: این پژوهش به جهت ماهیت، در دسته پژوهشهای توصیفی _تحلیلی، با متغیرهای کیفی و از منظر هدف، در زمرهی پژوهشهای کاربردی است. در این پژوهش، ابتدا ریسکهای موجود در زنجیره تامین صنایع غذایی شناسایی شدند؛ بدین گونه که ابتدا ریسکهای موجود در زنجیره تامین از طریق مطالعات کتابخانهای و ادبیات پژوهش شناسایی و سپس، توسط پرسشنامه دلفی فازی در اختیار خبرگان قرار گرفت تا با طیف لیکرت مورد امتیازبندی قرار گیرند. به دلیل ﻣﺤﺪودﯾﺖ زﻣﺎﻧﯽ و نقص در تجزیهوتحلیل و همچنین دادههای اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﻣﺒﻬﻢ، ﻧﺎﻗﺺ و ﻧﺎﻣﻄﻤﺌﻦ، این امتیازها به بازهی خاکستری تبدیل شدند. سپس، توسط روش تجزیهوتحلیل عوامل شکست و آثار آن امتیاز اولویت خطرپذیری بهمنظور بررسی حالات بالقوه شکست محاسبه شد؛ بهگونهای که شاخصها و ابعاد ریسکهای زنجیره تامین با امتیاز اولویت خطرپذیری رتبهبندی شد. ریسکهای با امتیاز اولویت خطرپذیری بیشتر، از ریسکپذیری بالاتری برخوردار و لزوم توجه بیشتری را نیازمند است.یافتهها: نتیجه امتیازبندی و محاسبات مشخص کرد که بعد اقتصادی بیشترین ریسک را در زنجیره تامین داراست. پس از بعد اقتصادی، به ترتیب، ابعاد قانونی، استراتژیک، فردی، سیاسی و طبیعی ابعاد دوم تا ششم و بعد فرهنگی و اجتماعی در جایگاه هفتم و بعد اطلاعاتی رتبهی هشتم را به خود اختصاص دادند.اصالت/ارزش افزوده علمی: یافتههای این پژوهش به مدیران کمک میکند با توجه به محدود بودن منابع، جهت کنترل و مدیریت، خصوصا در شرایط عدم قطعیت، با اولویتبندی ریسکهای زنجیره تامین خود با توجه به میزان ریسکپذیری هریک، همچنین در نظر گرفتن اقدامات پیشگیرانه در خصوص این ریسکها، از صدمات جبرانناپذیر و بحرانی احتمالی پیشگیری نمایند.
مقاله پژوهشی - کاربردی
بهینه سازی در علوم و مهندسی
الهام نجاتی؛ مهدی یوسفی نژاد عطاری؛ عسگر حاجی بدلی
چکیده
هدف: یکی از حیاتیترین زیرمجموعههای سیستم مراقبتهای بهداشتی پیوند عضو میباشد و از آنجاکه مراکز پیوند عضو بهصورت مستقیم با عملهای جراحی و درنتیجه، زندگی انسانها سروکار دارند، اهمیت این موضوع مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. یکی از عمدهترین تفاوتهای زنجیره تامین پیوند عضو با سایر زنجیرههای تامین احتمال فساد محصولات ...
بیشتر
هدف: یکی از حیاتیترین زیرمجموعههای سیستم مراقبتهای بهداشتی پیوند عضو میباشد و از آنجاکه مراکز پیوند عضو بهصورت مستقیم با عملهای جراحی و درنتیجه، زندگی انسانها سروکار دارند، اهمیت این موضوع مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. یکی از عمدهترین تفاوتهای زنجیره تامین پیوند عضو با سایر زنجیرههای تامین احتمال فساد محصولات مربوطه میباشد. لذا زمان و همچنین بحث مکانیابی مراکز پیوند عضو از اهمیت ویژهای برخوردار است. از طرفی، با توجه به رشد سریع تقاضا برای پیوند عضو و کمبود منابع، زمان انتظار بیمار برای تکمیل پروسه پیوند نقش حیاتی را در سیستم پیوند اعضا ایفا میکند.روششناسی پژوهش: این مطالعه یک مدل ریاضی دوهدفه استوار برای مساله مکانیابی تخصیص مراکز پیوند عضو تحت شرایط عدم قطعیت ارایه میدهد که هزینههای کل سیستم پیوند عضو و همچنین میانگین زمان انتظار بیمار برای انجام پیوند عضو را که از یک سیستم صف G/G/m تبعیت میکند، کمینه میسازد.یافتهها: برای حل این مدل الگوریتم ژنتیک رتبهبندی نامغلوب (NSGA-II) بهکار گرفته شده است. درنهایت، قابلیت اجرای این مدل و کارایی الگوریتم مذکور نسبت به شاخصهای تعریفشده از طریق آزمایشهای عددی نشان داده شده است.اصالت/ارزش افزوده علمی: از آنجاکه هر عضو زمان مشخصی را میتواند خارج از بدن سپری کند و احتمال فساد یا کاهش کیفیت پیوند وجود دارد، زمان بین خروج عضو از بدن و تکمیل عمل پیوند نقشی اساسی در سیستم پیوند عضو ایفا میکند.
مقاله پژوهشی
مدل های بهینه سازی ریاضی
الهام بصیری
چکیده
هدف: در این مقاله، مقدار مورد نیاز برای افزایش قابلیت اعتماد اجزای یک سیستم منسجم تعیین شده است، بهگونهایکه هزینه حاصل از این افزایش به حداقل برسد و قابلیت اعتماد کل سیستم از مقدار از پیش تعیینشدهای کمتر نشود.روششناسی پژوهش: در این پژوهش، بعد از معرفی توابع هدف و محدودیت در مساله بهینهسازی، روش لاگرانژ ...
بیشتر
هدف: در این مقاله، مقدار مورد نیاز برای افزایش قابلیت اعتماد اجزای یک سیستم منسجم تعیین شده است، بهگونهایکه هزینه حاصل از این افزایش به حداقل برسد و قابلیت اعتماد کل سیستم از مقدار از پیش تعیینشدهای کمتر نشود.روششناسی پژوهش: در این پژوهش، بعد از معرفی توابع هدف و محدودیت در مساله بهینهسازی، روش لاگرانژ مورد استفاده قرار میگیرد و سپس با ارایه یک الگوریتم مساله حل میشود. در این مقاله، چند تابع هزینه در نظر گرفته میشوند و در ادامه نتایج در حالت کلی برای یک سیستم منسجم و سپس برای دو حالت خاص سیستمهای سری-موازی و موازی–سری ارایه میشوند.یافتهها: در این مقاله، دو مثال عددی بیان و حل میشوند. در مثال اول یک سیستم شبکه پل مورد ارزیابی قرار میگیرد و در مثال دوم یک سیستم سری–موازی مورد مطالعه قرار میگیرد. در هر دو مثال، مقادیر مورد نیاز برای افزایش قابلیت اعتماد اجزای سیستم تعیین میشوند.اصالت/ارزش افزوده علمی: در این پژوهش، با استفاده از یک مدل ریاضی و محاسبات عددی با کمک نرمافزار R، مساله بهینهسازی برای یک سیستم منسجم بررسی میشود.