مقاله پژوهشی
مدیریت و بودجه ریزی عملیاتی
ملیحه نیک سیرت؛ سید هادی ناصری
چکیده
بیماری کرونا در حال حاضر بحران جهانی سلامت و بزرگترین چالشی است که بشر از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون تجربه کرده است. با توجه به همهگیری این بیماری، پیشبینی تعداد موارد مبتلا و مرگومیر ناشی از آن برای درک بهتر شرایط فعلی و تهیه برنامه کوتاهمدت توسط مدیران، بسیار ارزشمند است. بر این اساس، در این مقاله یک مدل شبکه عصبی-فازی برای ...
بیشتر
بیماری کرونا در حال حاضر بحران جهانی سلامت و بزرگترین چالشی است که بشر از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون تجربه کرده است. با توجه به همهگیری این بیماری، پیشبینی تعداد موارد مبتلا و مرگومیر ناشی از آن برای درک بهتر شرایط فعلی و تهیه برنامه کوتاهمدت توسط مدیران، بسیار ارزشمند است. بر این اساس، در این مقاله یک مدل شبکه عصبی-فازی برای پیشبینی تعداد موارد مبتلا و مرگومیر ناشی از این بیماری در کشورهایی که بیشتر با این بیماری درگیر هستند پیشنهاد شده است. عملکرد شبکه عصبی-فازی پیشنهادی با شبکههای عصبی پیشبینی سری زمانی و همچنین شبکههای عصبی توابع پایه‌ای شعاعی مقایسه شده است. مدل پیشنهادی قادر است تعداد موارد مبتلا و مرگومیر ناشی از بیماری را برای یک دوره ۱۵ روز آینده با نرخ خطای کمتر پیشبینی کند.
مقاله پژوهشی - کاربردی
الگوریتم‌های فراابتکاری
سامیران خواجه زاده؛ شادی شاهوردیانی؛ امیر دانشور؛ مهدی معدنچی زاج
چکیده
یکی از جذاب‌ترین حوزههای تصمیم‌گیری در شرایط عدم اطمینان بهینهسازی پرتفوی سهام است. در تصمیم‌گیری به‌منظور سرمایهگذاری، دو عامل از اهمیت بسزایی برخوردار بوده و مبنای سرمایهگذاری می‌باشد. این دو عامل ریسک و بازده هستند و در این رابطه، بررسی و مطالعه سرمایه‌گذاران در جهت انتخاب بهترین سبد سرمایهگذاری با توجه به میزان ...
بیشتر
یکی از جذاب‌ترین حوزههای تصمیم‌گیری در شرایط عدم اطمینان بهینهسازی پرتفوی سهام است. در تصمیم‌گیری به‌منظور سرمایهگذاری، دو عامل از اهمیت بسزایی برخوردار بوده و مبنای سرمایهگذاری می‌باشد. این دو عامل ریسک و بازده هستند و در این رابطه، بررسی و مطالعه سرمایه‌گذاران در جهت انتخاب بهترین سبد سرمایهگذاری با توجه به میزان ریسک و بازده آن انجام می‌شود. پرتفوی به ترکیبی از دارایی‌ها گفته می‌شود که توسط یک سرمایه‌گذار برای سرمایهگذاری تشکیل می‌شود. فرآیند انتخاب سبد سهام یکی از مسائلی است که موردتوجه محققین زیادی بوده است. هدف این تحقیق ایجاد سبد بهینه سهام با استفاده از دادههای پیش‌بینی‌شده می‌باشد. نمونه آماری تحقیق شامل دادههای مالی شرکت‌های بورس ایران طی سال‌های 1390 تا 1397 می‌باشد. در این پژوهش با استفاده از الگوریتم رگرسیون لبه اقدام به پیشبینی بازده سهام شده است و درنهایت با استفاده از روش مارکوف و الگوریتم خوشه‌بندی طیفی فیلتر لازم جهت انتخاب دادههای اولیه مناسب انجام شد و روش فراابتکاری فرهنگی با دادههای پیشبینی، سبد بهینه سهام را برای گروه سرمایه‌گذار با تمایلات ریسک‌پذیر و همچنین ریسک گریز ارائه کرد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که الگوریتم فراابتکاری فرهنگی با توجه به روش شارپ توانایی ایجاد سبد بهینه سهام با استفاده از دادههای پیش‌بینی‌شده را با روش مارکویتز برای سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر و ریسک گریز دارد.
مقاله پژوهشی - کاربردی
مدل‌سازی مالی
معصومه لبافی؛ رویا دارابی؛ فاطمه صراف
چکیده
مدیریت دارایی - بدهی (ALM) فعالیت مهمیدر برنامه‌ریزی استراتژیک بانکها محسوب میگردد و میتواند به عنوان یک مسئله بهینهسازی در جایی دیده شود که بانکها قصد دارند به اهداف خاص خود دست یابند. هدف اصلی این پژوهش ارائه الگوی ریاضی برای بهینهسازی دارایی‌ها و بدهیهای بانک ملی ایران تحت شرایط عدم اطمینان با مدل برنامه‌ریزی ...
بیشتر
مدیریت دارایی - بدهی (ALM) فعالیت مهمیدر برنامه‌ریزی استراتژیک بانکها محسوب میگردد و میتواند به عنوان یک مسئله بهینهسازی در جایی دیده شود که بانکها قصد دارند به اهداف خاص خود دست یابند. هدف اصلی این پژوهش ارائه الگوی ریاضی برای بهینهسازی دارایی‌ها و بدهیهای بانک ملی ایران تحت شرایط عدم اطمینان با مدل برنامه‌ریزی کسری فازی طی دوره 10 ساله (97 -88) است. جهت دستیابی به هدف فوق 14 اقلام موجود در دارایی‌ها و بدهیهای ترازنامه این بانک برای محاسبه 9 متغیر مورد استفاده در مدل استخراج شده و نهایتاً نتایج بدست آمده از حل مدل برنامه‌ریزی کسری فازی در محیط نرمافزار لینگو بیانگر آن است که مدل پیشنهادی مقاله، قابلیت ارائه مقادیر بهینه هر یک از اقلام ترازنامه را برای سال‌های آتی با توجه به شرایط سال‌های گذشته، داراست و ارزش تابع هدف برای بانک ملی با درنظر گرفتن بهینهسازی در تصمیمات مدیریت دارایی و بدهی میتواند به نسبت کفایت سرمایه مطلوب دست یابد.
مقاله پژوهشی
روشهای تصمیم‌گیری چندمعیاره
محمد رضا مهرگان؛ بهروز دری نوگورانی؛ سحر جعفری؛ جمال خانی جزنی
چکیده
بسیاری از تعاملات سازمانی و یا حتی روزمره افراد بر پایه تصمیمات آن‌ها شکل میگیرد و این تصمیمات گاهاً شامل تبعاتی بر ذینفعان مختلف است. در این راستا شایسته است، به بررسی و تجزیه‌وتحلیل عوامل مؤثر بر تصمیم‌گیری اخلاقی پرداخته شود. این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر تصمیم‌گیری اخلاقی انجام شد. پس از شناسایی و استخراج عوامل مؤثر ...
بیشتر
بسیاری از تعاملات سازمانی و یا حتی روزمره افراد بر پایه تصمیمات آن‌ها شکل میگیرد و این تصمیمات گاهاً شامل تبعاتی بر ذینفعان مختلف است. در این راستا شایسته است، به بررسی و تجزیه‌وتحلیل عوامل مؤثر بر تصمیم‌گیری اخلاقی پرداخته شود. این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر تصمیم‌گیری اخلاقی انجام شد. پس از شناسایی و استخراج عوامل مؤثر بر تصمیم‌گیری اخلاقی از ادبیات، متغیرها به‌واسطه تدوین پرسشنامه دلفی- فازی و همکاری هشت نفر از خبرگان آشنا به حوزه مدیریت و اخلاق غربال شدند. پس از انجام تکرارهای لازم و حد اشباع پاسخ‌ها، شاخصها تأیید نهایی شدند. سپس به کمک روش دیمتل فازی به تحلیل و بررسی شاخصها پرداخته شد. درنهایت تکنیک مذکور با تجزیه‌وتحلیل نظرات خبرگان به‌صورت سیستماتیک، اهمیت نسبی و روابط بین آن‌ها را ارائه نمود. تجزیه‌وتحلیلها نشان داد متغیر «نفوذ مدیران ارشد»، «تأثیر گروه همکاران» و «احساسات/حالت» دارای اهمیت وافری میان متغیرهاست و بر سایر متغیرها تأثیرگذار است. در نقطه مقابل آن «معنویت»، «رقابت تجاری» و «سبک تصمیم» فرد تصمیمگیرنده، نسبت به بقیه عوامل از اهمیت پایین‌تری برخوردار است. به‌طورکلی عوامل متعددی بر اتخاذ یک تصمیم اخلاقی مؤثر هستند، اما نتایج حاکی از آن است که در بعد فردی؛ شخصیت و باروها و ارزش‌های فرد تصمیمگیرنده و در بعد موقعیتی، گروههای مرجع نقش پررنگی در اتخاذ یک تصمیم اخلاقی دارند و می‌توانند آن را جهتدهی نمایند. لذا مستلزم تعمق بیشتر است تا با آگاهی بخشی به فردی که در مقام تصمیم قرار میگیرد، کنترل بیشتر و نظارت دقیقتری بر روی پیامد تصمیم صورت پذیرد.
مقاله پژوهشی
الگوهای تصمیم گیری در کسب و کارهای نوین
مصطفی پرتو افکنان؛ پروانه گلرد؛ عبدالله نعامی
چکیده
کسب‌وکارهای کوچک و متوسط نماد توسعه و تحول کسب‌وکار در کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه میباشند که در صورت عدم موفقیت در مسیر شغلی، نیازمند توجه جدی به رفع معضلات میباشند. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی عوامل شکست کارآفرینان در کسب‌وکارهای کوچک و متوسط است. این پژوهش یک پژوهش کمی است که ازنظر روش، توصیفی – پیمایشی است ...
بیشتر
کسب‌وکارهای کوچک و متوسط نماد توسعه و تحول کسب‌وکار در کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه میباشند که در صورت عدم موفقیت در مسیر شغلی، نیازمند توجه جدی به رفع معضلات میباشند. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی عوامل شکست کارآفرینان در کسب‌وکارهای کوچک و متوسط است. این پژوهش یک پژوهش کمی است که ازنظر روش، توصیفی – پیمایشی است و از حیث هدف، کاربردی است. جامعه آماری پژوهش صاحبان کسب‌وکارهای کارآفرین شکست یافته بودند که به روش نمونهگیری در دسترس تعداد 207 شرکت انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه محقق ساخته بود. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل دادهها از نرمافزار آماری SPSS23 و Smart PLS3 استفاده شد. یافته‌های پژوهش، نشان داد که کمبود تجربه، نداشتن نگرش اصلاحی و توسعهای، ناامیدی و عدم سرمایهگذاری مجدد، عدمحمایتهای مالی دولت، وضعیت متلاطم اقتصادی، تغییرات ارزشی مصرفکننده، عدم ثبات قوانین دولتی، نداشتن انگیزه و عدم تمایل در ورود مجدد به کسب‌وکار و بازار، آموزش ناکافی و نبود مشاوره و هدفگذاری غیر عقلایی، عدم شناخت بازار هدف، تجهیز نبودن به تکنولوژی مدرن و ارزش نداشتن تولید داخلی، مهم‌ترین عوامل شکست شناسایی شده در تحقیق حاضر می‌باشد.
مقاله پژوهشی
روشهای تصمیم‌گیری چندمعیاره
محمد رضا نصیری؛ محمدسعید جبل عاملی؛ علیرضا علی احمدی
چکیده
تحلیل محتوای کیفی به‌عنوان یکی از روشهای تحقیق کیفی، مجموعه‌ای از تکنیک‌های مورداستفاده برای تحلیل دادههای متنی و روشن کردن آن‌ها است. در ادبیات موضوعی، فرآیندهای متعددی برای پیاده‌سازی این روش، معرفی شده است به‌نحوی که تنوع و تعدد مراحل و گام‌های استفاده‌شده، انتخاب فرآیند تحلیل محتوای کیفی مناسب را مشکل نموده است. با ...
بیشتر
تحلیل محتوای کیفی به‌عنوان یکی از روشهای تحقیق کیفی، مجموعه‌ای از تکنیک‌های مورداستفاده برای تحلیل دادههای متنی و روشن کردن آن‌ها است. در ادبیات موضوعی، فرآیندهای متعددی برای پیاده‌سازی این روش، معرفی شده است به‌نحوی که تنوع و تعدد مراحل و گام‌های استفاده‌شده، انتخاب فرآیند تحلیل محتوای کیفی مناسب را مشکل نموده است. با توجه به مشاهده‌نشدن مطالعه‌ای که به بررسی و جمع‌بندی فرآیندهای مختلف و مراحل آن‌ها پرداخته باشد در این مقاله، ضمن معرفی و بررسی برخی از مهم‌ترین فرآیندهای معرفی‌شده، با جمع‌بندی و انجام اصلاحاتی در مراحل استفاده‌شده، چارچوب فرآیندی بهبودیافته‌ای برای پیاده‌سازی تحلیل محتوای کیفی ارائه شده است. به‌منظور ارائه چارچوب فرآیندی بهبودیافته از روش فراتلفیق استفاده شده است. چارچوب فرآیندی پیشنهادی که از شش مرحله اصلی و شانزده گام فرعی تشکیل شده است در مقایسه با فرآیندهای متداول از مزایایی چون برخورداری از مراحل و گام‌های مفید استفاده‌شده در فرآیندهای قبلی، حذف گام‌های غیرضروری، ترتیب و توالی شفاف‌تر و مشخص‌تر مراحل و گام‌ها و درنهایت ایجاد روابط دوطرفه و امکان ارائه بازخورد در بین مراحل بهره می‌برد که موجب افزایش تسهیل، انعطاف‌پذیری و قابلیت اطمینان فرآیند و یافته‌های آن شده است. در ادامه، به‌عنوان یک مطالعه موردی، در فرآیند تدوین برنامه‌ریزی راهبردی دانشگاه پیام نور ، در مرحله تدوین ارکان جهت‌ساز، با استفاده از چارچوب بدست‌آمده، به تحلیل اسناد بالادستی پرداخته شده و نتایج بدست‌آمده که مورد تایید تیم خبرگان و کارشناسان مرتبط قرار گرفته، ارائه شده است.
مقاله پژوهشی
الگوهای تصمیم گیری در کسب و کارهای نوین
محمد فلاح؛ حامد نوذری
چکیده
اینترنت اشیاء یک الگوی نوظهور است که بر اتصال دستگاه‌ها و اشیاء به یکدیگر برمبنای اینترنت و کاربران متمرکز می‌باشد. این فناوری پایه‌ای برای هوشمند سازی زندگی امروزه انسان‌ها است. در این میان کسب‌وکارها نیز از این امر مستثنی نیستند و می‌کوشند تا با استفاده از این فناوری اینترنت اشیا در راستای هوشمند کردن کسب‌وکار استفاده نمایند. ...
بیشتر
اینترنت اشیاء یک الگوی نوظهور است که بر اتصال دستگاه‌ها و اشیاء به یکدیگر برمبنای اینترنت و کاربران متمرکز می‌باشد. این فناوری پایه‌ای برای هوشمند سازی زندگی امروزه انسان‌ها است. در این میان کسب‌وکارها نیز از این امر مستثنی نیستند و می‌کوشند تا با استفاده از این فناوری اینترنت اشیا در راستای هوشمند کردن کسب‌وکار استفاده نمایند. زنجیره تامین یکی از حیاتیترین بخشهای چرخه کسب‌وکار می‌باشد و هوشمندسازی آن تحول شگرفی در بهینهسازی فرایندهای کسب‌وکار ایجاد مینماید. اما از آنجایی که این فناوری با اینترنت همراه بوده و همواره استفاده از اینترنت میتواند با خطراتی همراه باشد بنابراین درک خطرات سایبری که میتواند در مواجه با این فناوریها متوجه کسب‌وکارها باشد همواره قابل ملاحظه است.در این پژوهش سعی شده است تا خطرات سایبری زنجیره تامین مبتنی بر اینترنت اشیا شناسایی و بررسی شود. به‌منظور رتبهبندی این خطرات، از روش مدل‌سازی ریاضی غیرخطی استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که حفظ حریم خصوصی در تعامل با تامین کنندگان و همچنین مشتریان دارای بیشترین اهمیت می‌باشد و باید برای مواجهه با این خطرات تمهیدات موثری در نظر گرفته شود.
مقاله پژوهشی
تجزیه و تحلیل و مدل‌سازی مدیریت زنجیره تامین
مصطفی ضیائی حاجی پیرلو؛ هوشنگ تقی زاده؛ مرتضی هنرمند عظیمی
چکیده
به دلیل ذات و ماهیت پیچیده و چندجانبۀ تابآوری در زنجیره‌های تأمین، تاکنون طرحی جامع، کامل و همه‌جانبه که اجماع غالب پژوهشگران در این حوزه را دربر داشته باشد، ارائه نشده است. در راستای تلاش برای دستیابی به چنین طرحی، تحقیق حاضر با هدف تشکیل مدل جامع ارزیابی تابآوری زنجیره تأمین با استفاده از رویکرد تلفیقی مبتنی بر علم‌سنجی و ...
بیشتر
به دلیل ذات و ماهیت پیچیده و چندجانبۀ تابآوری در زنجیره‌های تأمین، تاکنون طرحی جامع، کامل و همه‌جانبه که اجماع غالب پژوهشگران در این حوزه را دربر داشته باشد، ارائه نشده است. در راستای تلاش برای دستیابی به چنین طرحی، تحقیق حاضر با هدف تشکیل مدل جامع ارزیابی تابآوری زنجیره تأمین با استفاده از رویکرد تلفیقی مبتنی بر علم‌سنجی و روشهای مختلف هوش مصنوعی بر پایه استخراج دانش از متن انجام گردید. جامعه آماری شامل تمامی مقالات نمایه شده مرتبط با تابآوری زنجیره تأمین در دو پایگاه اطلاعات علمی Scopus و WOS طی سال‌های 2002 تا 2020 میلادی است. در طی انجام سه مرحله پالایش اسناد با رویکرد مرور نظام‌مند، اطلاعات علم‌سنجی و متن کامل مربوط به 346 مقاله استخراج و در فرایند تجزیه‌وتحلیل مورداستفاده قرار گرفت. بهره‌گیری از رویکردی تلفیقی بر پایه علم‌سنجی و کلان‌دادۀ استخراج‌شده از پایگاه‌های اطلاعات علمی، همراه با ابزارهای هوش مصنوعی در استخراج الگوی ارزیابی تابآوری زنجیره تأمین به‌عنوان جنبه نوآوری اصلی این تحقیق می‌باشد که شناخت و تحلیلی سامانمند، دقیق و بدون سوگیری از مبانی نظری تحقیقات در حوزه ارزیابی تابآوری زنجیره تأمین را امکان‌پذیر ساخته است. نهایتاً الگوی ارزیابی تابآوری زنجیره تأمین شامل 4 ساختار اصلی و 25 ساختار فرعی از اسناد مرتبط علمی استخراج گردید.