دادهکاوی و مفاهیم مربوط به آن
فاطمه میرسعیدی؛ حمیدرضا کوشا؛ محمد قدوسی
چکیده
بررسی عملکرد تحصیلی دانشجویان با استفاده از دادهکاوی آموزشی یکی از مهمترین موضوعات در حوزه مدیریت آموزشی است و مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفتهاست. هدف پژوهش حاضر، ارائه روش تجربی برای انتخاب الگوریتم با بهترین عملکرد از منظر شاخصهای ارزیابی در پیشبینی وضعیت تحصیلی دانشجویان در حالت دو و سه کلاسه است. پایگاه داده ...
بیشتر
بررسی عملکرد تحصیلی دانشجویان با استفاده از دادهکاوی آموزشی یکی از مهمترین موضوعات در حوزه مدیریت آموزشی است و مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفتهاست. هدف پژوهش حاضر، ارائه روش تجربی برای انتخاب الگوریتم با بهترین عملکرد از منظر شاخصهای ارزیابی در پیشبینی وضعیت تحصیلی دانشجویان در حالت دو و سه کلاسه است. پایگاه داده دوکلاسه، پذیرش یا رد دانشجویان در درس موردنظر را پیشبینی میکند، درحالیکه پایگاه داده سه کلاسه، علاوه بر پذیرش یا رد به شناسایی دانشجویان مستعد و نخبه میپردازد. با استفاده از مقالات پیشین در حوزه دادهکاوی آموزشی و نظرات خبرگان، فاکتورهای تاثیرگذار بر عملکرد تحصیلی دانشجویان شناسایی و براساس آنها پایگاه داده تدوین شد. پس از تنظیم پارامترها و اجرای الگوریتمهای مختلف، نمره عملکرد الگوریتمها با استفاده از آزمون تی زوجی براساس سه شاخص صحت، F-measureو ROC محاسبه شده، سپس با استفاده از روشهای تاپسیس و ویکور، الگوریتمها مقایسه و رتبهبندی شدند. در حالت دو کلاسه ماشین بردار پشتیبان در تاپسیس با مقدار 999115/0 ویکور با مقدار صفر بهترین عملکرد را از خود نشان داده است. در حالت چندکلاسه، الگوریتم رگرسیون لجستیک در هر دو روش تاپسیس و ویکور با مقادیر به ترتیب 0.9986044 و 0.0009798، بهتر از سایر الگوریتمها عمل کردهاست. میتوان روش پیشنهادی را به عنوان یک ابزار برای انتخاب الگوریتم با بهترین عملکرد در دادهکاوی آموزشی استفاده نمود. زیرا انتخاب الگوریتم برای دستیابی به نتایج دقیق و صحیح بسیار موثر است و میتوان در فرایند مشاوره و جلوگیری از افت تحصیلی دانشجویان با دقت نظر بیشتری عمل کرد.
تحلیل پوششی داده ها
حمیدرضا یوسف زاده؛ اعظم تیموری؛ عقیله حیدری
چکیده
مدل تحلیل پوششی دادهها مبتنی بر برنامهریزی آرمانی (GDEA) با افزایش میزان تفکیکپذیری و ارائه وزنهای واقعی به واحدهای تصمیمگیری (DMU) به دنبال رفع نواقص مدل تحلیل پوششی دادهها (DEA) کلاسیک و پایهای میباشد. نتایج تجربی حاکی از عدم رفع کامل نقایص در برخی از نمونههای مورد آزمایش توسط مدلهای GDEA میباشند.همچنین در محاسبه جواب بهینه ...
بیشتر
مدل تحلیل پوششی دادهها مبتنی بر برنامهریزی آرمانی (GDEA) با افزایش میزان تفکیکپذیری و ارائه وزنهای واقعی به واحدهای تصمیمگیری (DMU) به دنبال رفع نواقص مدل تحلیل پوششی دادهها (DEA) کلاسیک و پایهای میباشد. نتایج تجربی حاکی از عدم رفع کامل نقایص در برخی از نمونههای مورد آزمایش توسط مدلهای GDEA میباشند.همچنین در محاسبه جواب بهینه با روشهای مختلف ارزیابی کارایی واحدها، با دستهای از جوابهای بهینه پارتو مواجه هستیم که یک مدیر تصمیمگیرنده را در انتخاب مناسبترین جواب با چالش جدی مواجه میکند. برای رفع این معضل، در گام نخست در این مقاله، با استفاده از مفاهیم منطق فازی، رویکرد F-GDEA را که یک مدل مبتنی بر منطق فازی در حل مدلهای GDEA است، پیشنهاد میدهیم که باعث افزایش قدرت تفکیکپذیری روشها در رتبهبندی واحدها میشود. در گام دوم، با در نظر گرفتن رتبهبندیهای متنوع حاصل از اعمال مدلهای برنامهریزی مختلف، با استفاده از رویکرد F-GDEA یک رویکرد تلفیقی فازی جدید به نام اختصاری HF-GDEA پیشنهاد میدهیم. با این رویکرد پیشنهادی، رتبهبندی حاصل از روشهای مختلف را با یکدیگر تلفیق نموده و یک رتبهبندی جدید برای واحدهای تصمیمگیری ارائه میدهیم، بهعبارتدیگر، رویکرد HF-GDEA، امکان مقایسه و درنتیجه انتخاب یک جواب بهینه از بین جوابهای بهینه پارتو را فراهم میسازد. در پایان رویکرد پیشنهادی بر روی دو نمونه کاربردی اعمال و نتایج عددی آن آورده شده است.
مدلهای مکانیابی
میثم جعفری اسکندری؛ حامد نوذری؛ مهرداد مختاری سقین سرا
چکیده
در این مقاله به طراحی یک شبکهی زنجیرهی تأمین دارو با درنظرگرفتن شرایط اجتماعی و فسادپذیری پرداخته شده است. برای ارزیابی مدل ابتدا یک مثال عددی در سایز کوچک طراحی و مدل با 3 روش تصمیمگیری (تابع مطلوبیت، معیار جامع و برنامهریزی آرمانی) حل شده است. برای مقایسهی نتایج توابع هدف و جوابهای کارای بهدستآمده از مدل دو هدفه، از شاخصهای ...
بیشتر
در این مقاله به طراحی یک شبکهی زنجیرهی تأمین دارو با درنظرگرفتن شرایط اجتماعی و فسادپذیری پرداخته شده است. برای ارزیابی مدل ابتدا یک مثال عددی در سایز کوچک طراحی و مدل با 3 روش تصمیمگیری (تابع مطلوبیت، معیار جامع و برنامهریزی آرمانی) حل شده است. برای مقایسهی نتایج توابع هدف و جوابهای کارای بهدستآمده از مدل دو هدفه، از شاخصهای مقایسهی جواب کارا (میانگینهای توابع هدف، تعداد جواب کارا، شاخص بیشترین گسترش، شاخص فاصلهگذاری، شاخص فاصله از نقطهی ایدهآل و زمان محاسباتی) استفاده شده است. روش تصمیم گیری معیار جامع در کسب شاخصهای میانگین تابع هدف اول، شاخص فاصله از نقطه ی ایدهآل و زمان محاسباتی کاراتر از دیگر روشها عمل کرده است. روش برنامهریزی آرمانی نیز در کسب شاخصهای میانگین تابع هدف دوم، تعداد جواب کارا، شاخص بیشترین گسترش، شاخص فاصله گذاری کارایی خود را اثبات کرده است. در نهایت روش تابع مطلوبیت نیز در کسب شاخص حل مسئله در زمان کمتر، از دیگر روشها کارا تر بوده است. درنهایت، برای مقایسه و انتخاب کاراترین روش حل ازبین روشهای حل بیانشده از تاپسیس استفاده شد و مشخص گشت روش معیار جامع، کاراترین روش در بین روشهای موجود میباشد.
تحلیل پوششی داده ها
رضا مداحی؛ حمیدرضا یزدانی
چکیده
تحلیل پوششی دادهها (DEA) تکنیکی برای ارزیابی واحدهای تصمیمگیرنده متجانس است. در این روش، عدد کارایی برای هر واحد، از مقایسهی عملکرد هر واحد تصمیمگیرنده (DMU) با عملکرد بقیه واحدها بهدست می آید. عدد کارایی مذکور بهعنوان معیاری برای رتبهبندی واحدها قابل استفاده است. در بسیاری از موارد تعداد قابل توجهی از واحدها کارا شده و ...
بیشتر
تحلیل پوششی دادهها (DEA) تکنیکی برای ارزیابی واحدهای تصمیمگیرنده متجانس است. در این روش، عدد کارایی برای هر واحد، از مقایسهی عملکرد هر واحد تصمیمگیرنده (DMU) با عملکرد بقیه واحدها بهدست می آید. عدد کارایی مذکور بهعنوان معیاری برای رتبهبندی واحدها قابل استفاده است. در بسیاری از موارد تعداد قابل توجهی از واحدها کارا شده و لذا، کارایی حاصل از مدلهای کلاسیک DEA نمی تواند معیار مناسبی برای رتبه بندی دقیق DMU ها باشد. در این پژوهش، روشی برای رتبهبندی DMU ها با استفاده از کارایی آنها در دورههای زمانی متعدد ارائه میشود، بهصورتی که سه نوع مجموعه امکان تولید معرفی میشود و متناظر با هر مجموعه، یک عدد کارایی برای هر DMU بهدست می آید. سپس، سه مقدار کارایی منتج از سه روش مذکور، با استفاده از روش آنتروپی شانون با یکدیگر ترکیب شده و یک معیار کارایی کلی برای هر واحد تعریف میکنند. این معیار درنهایت بهعنوان شاخص اصلی برای رتبهبندی واحدها درنظر گرفته میشود.
بهینه سازی فازی
مرتضی گلی؛ سید هادی ناصری؛ مهرداد غزنوی
چکیده
دراین مقاله با یک مساله برنامهریزی خطی با اعداد فازی شهودی ذوزنقهای نامتقارن سرو کار داریم. در سالهای اخیر، نویسندگانزیادی به مطالعه بر روی اعداد فازی شهودی ذوزنقهای متقارن پرداختند. آنها بعد از تعریفیک تابع رتبهبندی و عملیات حساب بر روی این اعداد، به حل مساله برنامهریزی خطی فازی شهودی پرداختند. اما مشکل اصلی روش آنها ...
بیشتر
دراین مقاله با یک مساله برنامهریزی خطی با اعداد فازی شهودی ذوزنقهای نامتقارن سرو کار داریم. در سالهای اخیر، نویسندگانزیادی به مطالعه بر روی اعداد فازی شهودی ذوزنقهای متقارن پرداختند. آنها بعد از تعریفیک تابع رتبهبندی و عملیات حساب بر روی این اعداد، به حل مساله برنامهریزی خطی فازی شهودی پرداختند. اما مشکل اصلی روش آنها این بود که تنها برای اعداد فازی شهودی ذوزنقهای متقارن برقرار بود. حال به منظور رفع این مشکل، ما در این مقاله به ارائه یک حساب جدید و همچنینیک ترتیب جدید برای اعداد فازی شهودی ذوزنقهای نامتقارن میپردازیم. در ادامه ما مدل کلی مسائل برنامهریزی خطی با اعداد فازی شهودی ذوزنقهای نامتقارن را ارائه کرده و به اثبات تعدادی از قضایای مهم برای حل آن میپردازیم. سپس به ارائه الگوریتم سیمپلکس فازی شهودی پرداخته و در انتها با ارائه دو مثال، کاربرد این رویکرد جدید را نشان داده و برتری آن را نسبت به حالت فازی نشان خواهیم داد.
برنامه ریزی استراتژیک
بهروز خوش نمک؛ سلیمان ایران زاده؛ اسداله خدیوی؛ هوشنگ تقی زاده
چکیده
برای انجام این تحقیق از رویکرد آمیخته (کیفی و کمی) استفاده شده است. در بخش کیفی تحقیق، تا دستیابی به اشباع نظری، با 11 نفر که بهصورت هدفمند انتخاب شده بودند، مصاحبات نیمه ساختاریافته انجام و مدل مفهومی پیشنهادی تحقیق براساس مراحل ششگانه رویکرد تحلیل تم تشکیل شد. مدل پیشنهادی این بخش از تحقیق مشتملبر11 مقولهی فرعی: «شخصیتی، ...
بیشتر
برای انجام این تحقیق از رویکرد آمیخته (کیفی و کمی) استفاده شده است. در بخش کیفی تحقیق، تا دستیابی به اشباع نظری، با 11 نفر که بهصورت هدفمند انتخاب شده بودند، مصاحبات نیمه ساختاریافته انجام و مدل مفهومی پیشنهادی تحقیق براساس مراحل ششگانه رویکرد تحلیل تم تشکیل شد. مدل پیشنهادی این بخش از تحقیق مشتملبر11 مقولهی فرعی: «شخصیتی، تعاملی، آگاهی از محیط، بازاریابی، ارتباطات محیطی، مدیریت سرمایهی انسانی، ادارهکردن صحیح ادارهی کل/شعبه، دانش عمومی، دانش تخصصی، ساختاری و محتوایی» و 5 مقوله اصلی: «شایستگی فردی، شایستگی محیطی، شایستگی مدیریتی، شایستگی دانشی و شایستگی سازمانی» مشتملبر 44 مفهوم بود. در بخش کمی تحقیق، مدل نهایی مستخرج از رویکرد کیفی، در قالب پرسشنامه دلفی برای تعیین مهمترین شاخصهای شایستگی پستهای سازمانی تحقیق در اختیار خبرگان تحقیق قرار گرفت و طی چندین مرحله رفتوبرگشتی پرسشنامه و اجماع نظری خبرگان مشخص شد که شاخص «اصلاح و مدیریت فرآیندها و روشهای انجام کار» برای پستهای سازمانی مدیرکل استان، معاونت اداری و مالی استان و رئیس ادارهی تخصصی «رعایت حقوق شهروندی و تکریم مراجعین» برای پست سازمانی معاونت بیمهای و «روحیه خدمتگذاری و مشتریمداری» برای پست سازمانی رئیس شعبهی رتبههای اهمیتی اول را کسب نمودند.
تصمیمگیری چند شاخصه
روح اله کیانی قلعه نو
چکیده
در دهه اخیر روشهای تصمیمگیری چندمعیاره کاربرد قابل توجهی برای ارزیابی واحدهای متعدد با شرح وظایف مشابه داشته است. یکی از روشهای پرکاربرد که بر پایه مبانی ریاضی بنا شده است، روش تاپسیس میباشد. به جهت آنکه سازوکار رتبهبندی در روش تاپسیس بر مبنای فاصلهسنجی عملکرد از ایده آل مثبت و ایده آل منفی میباشد و وجود دادههای ...
بیشتر
در دهه اخیر روشهای تصمیمگیری چندمعیاره کاربرد قابل توجهی برای ارزیابی واحدهای متعدد با شرح وظایف مشابه داشته است. یکی از روشهای پرکاربرد که بر پایه مبانی ریاضی بنا شده است، روش تاپسیس میباشد. به جهت آنکه سازوکار رتبهبندی در روش تاپسیس بر مبنای فاصلهسنجی عملکرد از ایده آل مثبت و ایده آل منفی میباشد و وجود دادههای دورافتاده[1] میتواند تاثیر منفی روی محاسبات بگذارد، در این پژوهش اصلاح روش تاپسیس به گونهای که بتواند دادههای پرت را کنترل نماید در دستور کار قرار گرفته و الگوریتم اصلاح شده برای روش تاپسیس، معرفی شده است. با هدف اعتبارسنجی الگوریتم ارائه شده، عملکرد 1951 شعبه بانک کشاورزی در بخش مطالعه موردی، مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج با روش استاندارد تاپسیس مقایسه شده است. محاسبه روش تاپسیس اصلاح شده با در نظر گرفتن ضرایب مختلف کنترل پراکندگی دادهها و بررسی ضرایب همبستگی نشان میدهد که روش تاپسیس اصلاح شده توانسته به خوبی دادههای دورافتاده را کنترل نماید. 1 Outlier
تحلیل پوششی داده ها
احسان مومنی؛ فرهاد حسین زاده لطفی؛ رضا فرضی پور صائن
چکیده
امروزه توسعه پایدار بهعنوان مهمترین مسئله در مسیر توسعه اقتصادی کشورهاست. برای دستیابی به پایداری در توسعه، کشورها باید توجه ویژهای به جنبههای زیستمحیطی داشته باشند. جنبه زیستمحیطی بر سلامت اکوسیستم تمرکز دارد. برای پایداری در توسعه کشورها، انتشار گازهای گلخانهای میبایست کنترلشده و کاهش یابد. سیاست محدودیت و تجارت ...
بیشتر
امروزه توسعه پایدار بهعنوان مهمترین مسئله در مسیر توسعه اقتصادی کشورهاست. برای دستیابی به پایداری در توسعه، کشورها باید توجه ویژهای به جنبههای زیستمحیطی داشته باشند. جنبه زیستمحیطی بر سلامت اکوسیستم تمرکز دارد. برای پایداری در توسعه کشورها، انتشار گازهای گلخانهای میبایست کنترلشده و کاهش یابد. سیاست محدودیت و تجارت از مؤثرترین رویکردها در کنترل و کاهش میزان انتشار گازهای گلخانهای است. در سیاست محدودیت و تجارت، با توزیع مجوزهای انتشار بین کشورها، مقدار کل آلایندگی کاهش مییابد. هدف از این مقاله، ارائه یک مدل متمرکز تحلیل پوششی دادهها برای توزیع عادلانه مجوزهای انتشار در سیاست محدودیت و تجارت با توجه به کارایی کشورها است. مدل ارائهشده کارایی کشورها را در حضور ورودیهای قابلکنترل و غیرقابل کنترل برای توزیع مجوزهای انتشار ارزیابی میکند. عدم قطعیت پارامترها بهوسیله اعداد فازی در نظر گرفته میشود. همچنین، در این مقاله میزان انتشار گازهای منتشرشدهای که میتواند کم شود، بدون کاهش سایر خروجیها مشخص میشود. مطالعه موردی کاربرد مدل ارائهشده را نشان میدهد. تجزیهوتحلیل حساسیت بهمنظور بررسی تأثیر تغییرات پارامترها بر نتایج انجام شده است.
تصمیمگیری چند شاخصه
ناعمه زرین پور؛ محسن امیری؛ محمد هادی نعمت الهی
چکیده
صنعت ساخت و ساز سبز در پی توسعه شهرنشینی، رشد جمعیت جهان و افزایش تقاضا برای سازههایی با پایداری بیشتر و سازگار با محیط زیست به وجود آمده است و با توجه به مزایایی نظیر صرفهجویی در مصرف انرژی و منابع، انتشار کمتر گازهای گلخانهای و بهینهسازی سلامت ساکنین ساختمان به سرعت گسترش یافته است. توسعه و برنامهریزی شهری مبتنی بر ساختمانهای ...
بیشتر
صنعت ساخت و ساز سبز در پی توسعه شهرنشینی، رشد جمعیت جهان و افزایش تقاضا برای سازههایی با پایداری بیشتر و سازگار با محیط زیست به وجود آمده است و با توجه به مزایایی نظیر صرفهجویی در مصرف انرژی و منابع، انتشار کمتر گازهای گلخانهای و بهینهسازی سلامت ساکنین ساختمان به سرعت گسترش یافته است. توسعه و برنامهریزی شهری مبتنی بر ساختمانهای سبز نسبت به ساختمانهای عادی بسیار پیچیدهتر است و به همین دلیل برنامهریزی دقیق و جامع برای شناسایی عوامل ایجاد ریسک در موفقیت پروژههای ساختمانهای سبز ضروری به نظر میرسد. این پژوهش با هدف شناسایی و ارزیابی ریسک ساختمانهای سبز بر اساس یک مطالعه موردی در شهر شیراز انجام شده است. در این راستا، بر اساس نظرات تیم خبرگان متشکل از مهندسین مشاور، طراحان، مجریان، پیمانکاران و همچنین پیشینه پژوهش، 17 عامل به عنوان مهمترین عوامل در ریسک ساختمانهای سبز شناسایی و در پنج گروه سیاستها و استانداردها، عوامل اقتصادی، عوامل زیستمحیطی، عوامل مدیریتی و عوامل فنی و کیفیت طبقهبندی شده است. ارتباط بین عوامل ریسک و زیرمعیارهای آن با روش دیمتل بررسی و سپس با استفاده از روش فرآیند تحلیل شبکهای(ANP) رتبهبندی عوامل ریسک صورت گرفته است. نتایج پژوهش نشان میدهد که قوانین دولتی و مراحل تصویب پیچیده، تاخیر پروژه، فقدان بیمه خاص برای مراحل ساخت ساختمان سبز و عدم برآورد دقیق میزان بازده سرمایه گذاری به ترتیب از مهمترین عوامل ریسک در ساختمانهای سبز است که باید طراحان سیستم شهری با تمرکز بر آنها، موفقیت صنعت نوظهور ساخت و ساز سبز در شهرها را افزایش دهند.
مدلسازی ریاضی/ تصادفی/ پویا/احتمالی/فازی
حسین جعفری؛ محمد جواد عبادی
چکیده
کران پایین کرامر-رائو با استفاده از انتگرالگیری جزءبهجزء و نامساوی کوشی شوارتز به دست میآید. انتگرالگیری جزءبهجزء در حسابان مالیاوین در این مطالعه نقش خواهد داشت. تخمین نقطهای در آمار و احتمالات بسیار حیاتی است و طیف گستردهای از کاربردها را دارد. مشکل تخمین نقطهای بسیار حیاتی است و طیف گستردهای از کاربردها دارد. هنگامی ...
بیشتر
کران پایین کرامر-رائو با استفاده از انتگرالگیری جزءبهجزء و نامساوی کوشی شوارتز به دست میآید. انتگرالگیری جزءبهجزء در حسابان مالیاوین در این مطالعه نقش خواهد داشت. تخمین نقطهای در آمار و احتمالات بسیار حیاتی است و طیف گستردهای از کاربردها را دارد. مشکل تخمین نقطهای بسیار حیاتی است و طیف گستردهای از کاربردها دارد. هنگامی که با برخی مفاهیم مانند متغیرهای تصادفی مقابله میکنیم، پارامترهای موردنظر و برآوردها ممکن است غیردقیق مشاهده شوند. بنابراین، نظریهی مجموعههای فازی در شکلدادن چنین شرایطی اهمیت دارد. با استفاده از نظریهی مجموعهی فازی، متغیر تصادفی با مقدار فازی و فرایند تصادفی فازی را تعریف میکنیم. بهمنظور مطالعه خاصیتهای مجانبی مدل آماری برای متغیرهای تصادفی فازی، از مشتق مالیاوین و انتگرال اسکورهود استفاده میکنیم. چگونگی استفاده از امیدهای شرطی عبارات معین، برای بهدست آوردن کرانهای پایین کرامر-رائو برای متغیرهای تصادفی با مقادیر فازی، که نیازی به بیان صریح تابع احتمالی نداشته باشند، را نشان میدهیم. بهعنوان مثال، نمونهای تصادفی فازی بهاندازه nرا که بهوسیله متغیرهای تصادفی توزیع نرمال مستقل با پارامتر فازی ایجاد شده است، موردبررسی قرار میدهیم.
مدلهای زمانبندی
حبیبه نظیف؛ خدیجه قاضیانی
چکیده
جدول زمانی، مسئله قرار دادن منابع خاص با توجه به محدودیتها در تعداد محدودی بازهی زمانی و مکانی به منظور ارضا مجموعهای از اهداف است که در مسائل متنوعی کاربرد دارد. از جمله این مسائل، میتوان به مسئله جدول زمانی امتحانات دانشگاهی (UETP) اشاره کرد که از اهمیت خاصی در مسائل آموزشی برخوردار است. مسئله جدول زمانی امتحانات دانشگاهی در ...
بیشتر
جدول زمانی، مسئله قرار دادن منابع خاص با توجه به محدودیتها در تعداد محدودی بازهی زمانی و مکانی به منظور ارضا مجموعهای از اهداف است که در مسائل متنوعی کاربرد دارد. از جمله این مسائل، میتوان به مسئله جدول زمانی امتحانات دانشگاهی (UETP) اشاره کرد که از اهمیت خاصی در مسائل آموزشی برخوردار است. مسئله جدول زمانی امتحانات دانشگاهی در واقع تخصیص مجموعهای معین از امتحانات به تعداد ثابتی از بازههای زمانی و اتاقها میباشد، بهطوریکه تمام محدودیتهای سخت را برآورده کند، همچنین محدودیتهای نرم نیز تا حد ممکن بهینه شوند. این تحقیق به ارائه و بررسی یک رویکرد اصلاحی برای بهینهسازی UETP بدون ظرفیت میپردازد. در این رویکرد یک الگوریتم ژنتیک(GA) پیشنهادی بهوسیله عملگرهای جستجوی محلی اصلاح میشود. این عملگرها تغییراتی که مستلزم انتقال یا تعویض امتحانات زمانبندی شده است را در جدول زمانی ایجاد کرده و در نتیجه توانایی جستجوی الگوریتم را تا حد زیادی بهبود میبخشند. با استفاده از مجموعه مسائل نمونه کارتر، کارآیی و مؤثر بودن رویکرد پیشنهادی در مقایسه با دیگر روشهای موجود بررسی میشود. نتایج محاسبات نشان میدهد که این رویکرد در بهبود جوابها کاملاً مؤثر و رقابتی بوده و قادر است در بیشتر نمونهها، جوابهای بهتری در مقایسه با الگوریتمهای دیگر تولید کند.
بهینه سازی فازی
مرتضی شفیعی؛ هیلدا صالح؛ عاطفه کاوه
چکیده
ارزیابی قابلیت اطمینان و دردسترس بودن سیستم تولیدی، احتمال وقوع توقفهای ناگهانی و هزینهبر که بسیار پرخطر است را کاهش میدهد. به همین منظور در این مقاله سعی شده است، یک روش جدید برای تعیین قابلیت اطمینان و دردسترس بودن یک سیستم تولید ارائه شود که برای انواع مؤلفههای شکست مانند مواد، تدارکات، پرسنل و ماشینآلات کاربرد ...
بیشتر
ارزیابی قابلیت اطمینان و دردسترس بودن سیستم تولیدی، احتمال وقوع توقفهای ناگهانی و هزینهبر که بسیار پرخطر است را کاهش میدهد. به همین منظور در این مقاله سعی شده است، یک روش جدید برای تعیین قابلیت اطمینان و دردسترس بودن یک سیستم تولید ارائه شود که برای انواع مؤلفههای شکست مانند مواد، تدارکات، پرسنل و ماشینآلات کاربرد داشته. لذا با استفاده از روش بیزین فازی به پردازش وقایع غیرقطعی که دقیقا در واقعیت در یک سیستم تولیدی به وجود میآید پرداخته شده است و مدل پیشنهادی برای ارزیابی وضعیت کارخانه شیر پگاه فارس استفاده شده است به اینصورت که نرخ خرابی و تعمیر و قابلیت اطمینان اجزاء و سیستم با روش بیزین محاسبه گردید و چون فضای اطلاعات موجود دارای عدم قطعیت میباشد پارامترهای قابلیت اطمینان فازی شدند. سپس در دسترسبودن اجزاء و سپس کل سیستم با استفاده از فرمول ارائهشده مارتز و والر و روش بیزی محاسبه شد و پارامترهای دردسترس بودن نیز فازی شدند و در مرحله نهایی به تجزیهوتحلیل اطلاعات بهدست آمده درخصوص قابلیت اطمینان و در دسترسبودن سیستم و اجزاء پرداخته شده است که نتایج نشان میدهند رویکرد بهبودیافته برآورد دقیقتری از قابلیت اطمینان و دردسترس بودن را فراهم میکند.
تصمیمگیری چند شاخصه
حجت ا... شریف پور؛ حسنعلی آقاجانی؛ عبدالحمید صفایی قادیکلایی
چکیده
امروزه سازمانها برای دستیابی به مزیت رقابتی و حفظ آن در بازار نیاز به تکامل سیستمهای تولید خود دارند. برای تحقق این امر، رویکردی کاملاً جدید و نوین برای مدیریت و تولید یک سازمان مورد نیاز است که بهطور چشمگیری بهرهوری را افزایش دهد و همچنین به ایجاد زنجیرههای تأمین موثر و کارآمد کمک کند. حال که انقلاب صنعتی به نسل چهارم ...
بیشتر
امروزه سازمانها برای دستیابی به مزیت رقابتی و حفظ آن در بازار نیاز به تکامل سیستمهای تولید خود دارند. برای تحقق این امر، رویکردی کاملاً جدید و نوین برای مدیریت و تولید یک سازمان مورد نیاز است که بهطور چشمگیری بهرهوری را افزایش دهد و همچنین به ایجاد زنجیرههای تأمین موثر و کارآمد کمک کند. حال که انقلاب صنعتی به نسل چهارم رشد کرده، سازمانها میتوانند برای دستیابی به مزیت رقابتی و حفظ آن و همچنین برای افزایش بهرهوری، از تکنولوژیهای نوین آن بهرمند گردنند. پژوهش حاضر به بررسی روابط تعاملی تکنولوژیهای صنعت نسل چهارم در صنایع غذایی منتخب میپردازد؛ برای تحقق این امر، ابتدا از طریق استخراج ادبیات 20 مورد از تکنولوژیهای صنعت نسل چهارم استخراج گردید و در مرحله دوم با رویکرد دلفی فازی 13 مورد از تکنولوژیهای صنعت نسل چهارم جهت تبیین در صنایع غذایی شناسایی شد. سپس بهمنظور بررسی روابط تعاملی تکنولوژیهای صنعت نسل چهارم از دیمتل تجدیدنظر شده[1] استفاده شده است. 1Revised-Decision Making Trial and Evaluation Laboratory (R-DEMATEL)
تصمیم گیری در کسب و کارهای نوین
الهام فاضلی ویسری؛ محمد جواد تقی پوریان؛ رضا طاولی؛ قیدر قنبرزاده
چکیده
هدف پژوهش حاضر شناسایی مولفهها و توسعه یک الگو جهت ارائه قوانین بهینه بازاریابی ویروسی در کسب و کارهای آنلاین میباشد. یک پژوهش کاربردی و از نظر روش، آمیخته (کمی و کیفی) میباشد. جامعه آماری پژوهش دربخش کیفی شامل 15 نفر در نسلهای سهگانه X، Y و Z (نسل بازاریابی ملینیوم) و دربخش کمی شامل 460 نفر از خریداران آنلاین میباشد. ابزار گردآوری ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر شناسایی مولفهها و توسعه یک الگو جهت ارائه قوانین بهینه بازاریابی ویروسی در کسب و کارهای آنلاین میباشد. یک پژوهش کاربردی و از نظر روش، آمیخته (کمی و کیفی) میباشد. جامعه آماری پژوهش دربخش کیفی شامل 15 نفر در نسلهای سهگانه X، Y و Z (نسل بازاریابی ملینیوم) و دربخش کمی شامل 460 نفر از خریداران آنلاین میباشد. ابزار گردآوری دادهها دربخش کیفی تکنیک فرافکنی میباشد و از مصاحبه عمیق استفاده شده است. با استفاده از نرمافزار MAXQDA مصاحبهها تحلیل و جمعبندی شده که از این طریق شش مولفه شناسایی گردید و سپس دربخش کمی از 12 خبره برای تعیین شاخص لاوشه استفاده شد و در ادامه تحلیل عاملی اکتشافی بهوسیله نرمافزار SPSS انجام گرفت. از آنجا که انتخاب موثرترین مولفههای جدید بازاریابی ویروسی میتواند تاثیر زیادی در دقت مدل بازاریابی ویروسی در کسبوکارهای آنلاین داشته باشد، جهت شناسایی تاثیرگذارترین مولفهها از الگوریتم فراابتکاری ژنتیک استفاده شد که نرمافزارهای بهکارگرفته شده در اینبخش WEKAو RAPIDMINERمیباشد. در نهایت با استفاده از روش درخت تصمیم قوانین بهینهسازی بازاریابی ویروسی شناسایی گردید. یافتهها ابتدا دربخش کیفی حاکی از آن است که ترغیب آنلاین، اعتماد آنلاین، پشتیبانی آنلاین، خدمات آنلاین، جذابیت آنلاین و ریسکپذیری آنلاین بعنوان مولفههای بازاریابی ویروسی میباشند. در ادامه دربخش کمی و الگوریتم ژنتیک نشان داد که مولفهی ریسکپذیری آنلاین نمیتواند بهعنوان مولفه اثرگذار جهت مدلسازی و استخراج قوانین بازاریابی ویروسی بهکار گرفته شود، بنابراین از میان شش مولفه حذف گردید
مدل های بهینه سازی ریاضی
حسن رشیدی
چکیده
بسیاری از دانشگاههای برتر جهان، از هماکنون تصمیم گرفتهاند که ترم آینده را بهصورت مجازی برگزار کنند. در کشور ما هم پیشبینیها وضعیت قرمزی برای برخی مناطق از لحاظ شیوع کرونا، نشان میدهد. همچنین، تعدادی از دانشجویان دانشگاهها در این مناطق سکونت دارند. بنابراین، در برنامهریزی ترم آینده باید تمرکز بیشتری روی آموزش مجازی ...
بیشتر
بسیاری از دانشگاههای برتر جهان، از هماکنون تصمیم گرفتهاند که ترم آینده را بهصورت مجازی برگزار کنند. در کشور ما هم پیشبینیها وضعیت قرمزی برای برخی مناطق از لحاظ شیوع کرونا، نشان میدهد. همچنین، تعدادی از دانشجویان دانشگاهها در این مناطق سکونت دارند. بنابراین، در برنامهریزی ترم آینده باید تمرکز بیشتری روی آموزش مجازی صورت پذیرد. پیشنهاد میشود ترم آینده بهصورت دو بخش شامل آموزش مجازی بهمدت 10 هفته و آموزش حضوری بهمدت 3 هفته به اجرا درآید. در آموزش حضوری با نیازمندیهای فضای آموزشی و خوابگاهی، دانشجویان به دو زیر رسته (A) و (B) تقسیم میشود بهگونهای که اجرای پروتکلهای بهداشتی در دانشگاه و خوابگاهها امکانپذیر باشد. در این مقاله، برای تعیین تعداد دانشجویان پسر و دختر قابل اسکان در خوابگاهها برای هر دو زیر رسته (A) و (B) در آموزش حضوری، یک مدل بهینهسازی ریاضی بهصورت برنامهریزی غیرخطی با متغیرهای صحیح پیشنهاد میشود. در تابع هدف مدل، توزیع دانشجویان در فضای آموزشی و خوابگاهها بهگونهای انجام شده که حداکثر پراکندگی (حداقل اختلاف) ممکن را، بهدلیل جلوگیری از شیوع بیماری کرونا داشته باشد. این مدل برای تخصیص خوابگاههای دانشجوئی در دانشگاه علامه طباطبائی، پیادهسازی شده و استفاده از آن میتواند نتایج مثبتی برای تصمیم گیرندگان به همراه داشته باشد. تجزیهوتحلیل حساسیت با تغییر یک پارامتر و حفظ دیگر پارامترها در مقدار اصلی خود انجام شده است.
بهینه سازی غیر خطی
زهره اکبری
چکیده
دردر این مقاله، یک روش ناحیه اعتماد جدید برای حداقلسازی تابع پیوسته لیپشیتز موضعی نامحدب ارایه میگردد. در این روش، در تست نسبت حداکثر برخی مقدارهای تابع هدف در تکرارهای قبلی جایگزین مقدار تابع هدف فعلی میشود. این روشدارای خاصیت غیریکنواختی بوده که از افتادن الگوریتم در درههای باریک جلوگیری میکند. اثبات همگرایی سراسری ...
بیشتر
دردر این مقاله، یک روش ناحیه اعتماد جدید برای حداقلسازی تابع پیوسته لیپشیتز موضعی نامحدب ارایه میگردد. در این روش، در تست نسبت حداکثر برخی مقدارهای تابع هدف در تکرارهای قبلی جایگزین مقدار تابع هدف فعلی میشود. این روشدارای خاصیت غیریکنواختی بوده که از افتادن الگوریتم در درههای باریک جلوگیری میکند. اثبات همگرایی سراسری این روش، تنها نیازمند شرط وجود کاهش کافی در مدل تقریبی تابع هدف توسط جواب زیرمساله ناحیه اعتماد و کرانداری ماتریس تقریب هسی است. در انتها همگرایی سراسری روش پیشنهادی اثبات میشود. روش پیشنهادی در محیط MATLABروی برخی مسایل بهینهسازی نامحدب پیادهسازی شده و نتایجعددی با روش ناحیه اعتماد ناهموار مقایسه میشود.
تحلیل پوششی داده ها
حسین عزیزی
چکیده
مطالعات نشان داده است که تحلیل پوششی دادهها (DEA) یک روش عالی تحلیل کارایی مبتنی بر دادهها برای مقایسهی واحدهای تصمیمگیری دارای ورودیهای متعدد و خروجیهای متعدد است. انتخاب ورودیها و خروجیها (اندازههای عملکردی) در DEA کار ظریفی است. اساساً گنجاندن تعداد زیاد ورودیها و خروجیها کار خوبی محسوب میشود. ...
بیشتر
مطالعات نشان داده است که تحلیل پوششی دادهها (DEA) یک روش عالی تحلیل کارایی مبتنی بر دادهها برای مقایسهی واحدهای تصمیمگیری دارای ورودیهای متعدد و خروجیهای متعدد است. انتخاب ورودیها و خروجیها (اندازههای عملکردی) در DEA کار ظریفی است. اساساً گنجاندن تعداد زیاد ورودیها و خروجیها کار خوبی محسوب میشود. ولی گنجاندن ورودیها و خروجیهای متعدد ممکن است به معنای آن باشد که مقدار زیادی اطلاعات اضافی گنجانده شده است، و این ممکن است منجر به آن شود که برخی از واحدهای تصمیمگیری صرفاً به خاطر اینکه از نظر برخی از متغیرهای زاید عملکرد بالایی دارند، بهعنوان کارا محسوب شوند. از طرفی، در برخی از موقعیتها، بعضی اندازههای عملکردی میتوانند هم نقش ورودی و هم نقش خروجی را ایفا کنند. به این اندازههای عملکردی، اندازههای انعطافپذیر یا عوامل دونقشی میگویند. گرچه مدلهایی برای کار با اینگونه عوامل دونقشی ابداع شدهاند، اما این مقاله ارزیابی عملکرد را از دو دیدگاه خوشبینانه و بدبینانه برای انتخاب ارائه دهندهی تدارکات معکوس طرف ثالث در حضور عوامل دونقشی متعدد پیشنهاد میکند. یک مثال عددی کاربرد رویکرد پیشنهادی را نشان میدهد.
بهینه سازی فازی
ملیحه نیک سیرت
چکیده
هدف: در دوران همهگیری ویروس کرونا و در راستای رعایت قوانین فاصلهگیری اجتماعی، اپراتورهای حملونقل عمومی میبایست با ظرفیتهای کمتری فعالیت کنند. از آنجا که ممکن است تقاضا در مناطق مختلف و در ساعات مختلف روز بیش از ظرفیت باشد، رانندگان مجبورند از خدمترسانی به مسافران در ایستگاههای خاص خودداری کنند تا از ازدحام جمعیت ...
بیشتر
هدف: در دوران همهگیری ویروس کرونا و در راستای رعایت قوانین فاصلهگیری اجتماعی، اپراتورهای حملونقل عمومی میبایست با ظرفیتهای کمتری فعالیت کنند. از آنجا که ممکن است تقاضا در مناطق مختلف و در ساعات مختلف روز بیش از ظرفیت باشد، رانندگان مجبورند از خدمترسانی به مسافران در ایستگاههای خاص خودداری کنند تا از ازدحام جمعیت جلوگیری شود.روششناسی پژوهش: هدف این مقاله توسعه ابزارهای پشتیبان تصمیمگیری جهت جلوگیری از ازدحام وسایل نقلیه تحت شرایط محدودیتهای ناشی از شیوع بیماری و همچنین عدم قطعیت حاکم بر مساله میباشد. در این مقاله دو نوع عدم قطعیت فازی و سناریومحور درنظر گرفته شده است. بر این اساس یک مدل غیرقطعی برنامهریزی عدد صحیح غیرخطی پویا برای بهدست آوردن الگوی سرویسدهی مطلوب برای وسایل نقلیهای که آماده اعزام هستند، معرفی شده است. برای غلبه بر عدم قطعیت ترکیبی، تئوری امکان بهعنوان یک رویکرد برنامهریزی تصادفی فازی جدید پیشنهاد شده است که مزایای قابلتوجهی دارد.یافتهها: مدل ارایه شده بهطور مشخص یک تعادل بین رعایت فاصلهگیری اجتماعی با کاهش ظرفیت وسایل نقلیه و کاهش زمان انتظار مسافرانی که سرویس را از دست میدهند تحت شرایط عدم قطعیت برقرار میکند. نمونههای عددی برای تشریح مفاهیم و مدل پیشنهادی و مقایسه نتایج ارایه شده است.اصالت/ارزش افزوده علمی: مدل پشتیبان تصمیم پیشنهادشده میتواند الگوهای خدماتی را برای سرویسدهی خطوط مختلف پیشنهاد کند و میتواند به اپراتورهای حملونقل عمومی کمک کند تا مزایا و معایب اجرای الگوهای سرویسدهی مبتنی بر بیماری همهگیر را با توجه به پیشرفتهای عملیاتی و سطح تقاضای مسافران ارزیابی کند.
تصمیمگیری چند شاخصه
عباس جهانگیری
چکیده
در سازمانهای متولی خدمات همچون شرکتهای آب و فاضلاب برای خدمات رسانی بهتر نیازمند بازخورد و ارزیابی عملکرد هستند. هدف از این تحقیق تحلیل روند آبرسانی به شهرها و روستاهای ایران و دفع فاضلاب از آنها طی سالهای 91 تا 97 بود. بهاین منظور در این تحقیق توصیفی-مقطعی که دادههای مورد نیاز از سالنامهی آماری شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور ...
بیشتر
در سازمانهای متولی خدمات همچون شرکتهای آب و فاضلاب برای خدمات رسانی بهتر نیازمند بازخورد و ارزیابی عملکرد هستند. هدف از این تحقیق تحلیل روند آبرسانی به شهرها و روستاهای ایران و دفع فاضلاب از آنها طی سالهای 91 تا 97 بود. بهاین منظور در این تحقیق توصیفی-مقطعی که دادههای مورد نیاز از سالنامهی آماری شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور اقتباس شد، عملکرد چهار حوزهی آبرسانی شهری، آبرسانی روستایی، دفع فاضلاب شهری و دفع فاضلاب روستایی طی 7 سال متوالی با استفاده یکیاز جدیدترین روشهای تصمیمگیری چندشاخصه به نام "اندازهگیری و رتبهبندی مطابق با راه حل سازشی (مارکوس)" و با درنظرگیری هر سال بهعنوان یک گزینه و با استفاده از تحلیل سریهای زمانی و برازش خطی بهکمک نرمافزارهای EXCEL و SPSS مورد ارزیابی قرار گرفته شد. نتایج با سطح اطمینان 99 درصد نشان داد عملکرد هر چهار حوزه بهطور معنادار افزایش یافته است.
بهینه سازی فازی
گوهر شکوری؛ سید هادی ناصری؛ محمد مهدی پایدار
چکیده
هدف: مساله حملونقل، بهعنوان یکی از مهمترین و کاربردیترین مدلهای مرتبط با برنامهریزی خطی، همواره موردتوجه محققین میباشد. باتوجه به فقدان اطلاعات دقیق، شرایط اقتصادی متغیر، عوامل غیرقابلکنترل و بهویژه شرایط متغیر منابع در دسترس، برای تطبیق با شرایط واقعی عملا با نوعی از عدم قطعیت، هم انعطافپذیری در قیود ...
بیشتر
هدف: مساله حملونقل، بهعنوان یکی از مهمترین و کاربردیترین مدلهای مرتبط با برنامهریزی خطی، همواره موردتوجه محققین میباشد. باتوجه به فقدان اطلاعات دقیق، شرایط اقتصادی متغیر، عوامل غیرقابلکنترل و بهویژه شرایط متغیر منابع در دسترس، برای تطبیق با شرایط واقعی عملا با نوعی از عدم قطعیت، هم انعطافپذیری در قیود و همفازی بودن ماهیت پارامترها مواجه هستیم. ازاینرو، یک روش برای بیان شرایط این مدلسازی، استفاده از اعداد فازی انعطافپذیر است که باعث میشود با شرایط واقعی تطبیق بیشتری داشته باشد.روششناسی پژوهش: در این تحقیق، پس از بررسی ادبیات پژوهش، مساله حملونقل کلاسیک با درنظرگرفتن محدودیت عرضه فازی انعطافپذیر-بازهای، مدلسازی میشود. در ادامه برای فرآیند حل، یک رویکرد فازی انعطافپذیر برای مدل پیشنهادی موردمطالعه قرار میگیرد.یافتهها: تجزیهوتحلیل مثال عددی بیانگر آن است که رویکرد برنامهریزی خطی پارامتری طرحی مطمئن ارایه میدهد تا تصمیمگیرنده اجازه انتخاب بهتری از منابع با بیشترین رضایتمندی بهدست آورد.اصالت/ارزشافزوده علمی: در این پژوهش، به رویکرد پارامتری با رابطه انعطافپذیر پرداخته میشود و براساس نتایج پژوهش، جواب با بیشترین رضایتمندی در قیود بهدست میآید.
مدلهای مکانیابی
سپیده تقی خانی؛ فهیمه باروقی؛ بهروز علی زاده
چکیده
در این مقاله، مسئله مکانیابی سرویسدهنده غیر ظرفیتدار -کالایی و -حالتی مورد بررسی قرار میگیرد. بهعبارت دقیقتر، فرض میشود که یک مشتری میتواند کالای متفاوت را در یک شبکه -حالتی تقاضا کند. ابتدا یک فرمولبندی ریاضی برای مسئله مکانیابی سرویسدهنده غیر ظرفیتدار -کالایی و -حالتی با هزینههای قطعی ارائه میشود. همچنین، ...
بیشتر
در این مقاله، مسئله مکانیابی سرویسدهنده غیر ظرفیتدار -کالایی و -حالتی مورد بررسی قرار میگیرد. بهعبارت دقیقتر، فرض میشود که یک مشتری میتواند کالای متفاوت را در یک شبکه -حالتی تقاضا کند. ابتدا یک فرمولبندی ریاضی برای مسئله مکانیابی سرویسدهنده غیر ظرفیتدار -کالایی و -حالتی با هزینههای قطعی ارائه میشود. همچنین، نشان داده میشود که این مسئله یک مسئله Np -سخت است. با توجه به اینکه در بیشتر مسائل دنیای واقعی دادههای ورودی اغلب مبهم و غیرقطعی هستند، ما در ادامه مسئله مکانیابی سرویسدهنده غیر ظرفیتدار -کالایی و -حالتی که در آن هزینههای تاسیس سرویسدهندهها و هزینههای سرویسدهی مشتریان متغیرهای تصادفی فازی هستند را مورد تحلیل و ارزیابی قرار میدهیم. با بکاربردن سه معیار احتمال-امکان، احتمال-الزام و احتمال-اعتبار، مدل مکانیابی سرویسدهنده غیر ظرفیتدار -کالایی و -حالتی تصادفی فازی به یک مسئله برنامهریزی درجه دوم قطعی تبدیل میشود. درنهایت، یک مثال کاربردی برای نشان دادن کارآیی رویکردهای پیشنهادی ارائه میشود.
بهینه سازی خطی
یونس نوذرپور؛ سید محمد رضا داودی؛ مهدی فدائی
چکیده
هدف: سبد سهام چند دورهای پس از بسته شدن میتواند در فواصل زمانی منظم موردبازنگری و اصلاح قرار گیرد. فلسفه استفاده از مدلهای سبد سهام چند دورهای این است که غالبا سرمایهگذاران دارای یک دیدگاه چند دورهای نسبت به تغییرات آتی داراییها هستند که این خود میتواند برآمده از تحلیلهای تکنیکی، بنیادی یا مدلهای آماری باشد. ...
بیشتر
هدف: سبد سهام چند دورهای پس از بسته شدن میتواند در فواصل زمانی منظم موردبازنگری و اصلاح قرار گیرد. فلسفه استفاده از مدلهای سبد سهام چند دورهای این است که غالبا سرمایهگذاران دارای یک دیدگاه چند دورهای نسبت به تغییرات آتی داراییها هستند که این خود میتواند برآمده از تحلیلهای تکنیکی، بنیادی یا مدلهای آماری باشد. در مدلهای متداول سبد سهام چند دورهای فرض میشود که افقهای زمانی پیشبینی و اصلاح برای تمام داراییها یکسان است. این در حالی است که ممکن است یک دارایی در افق یک ماهه و دیگری در افق دو ماهه پیشبینی شود و در آینده نیز در این افقها مورد اصلاح قرار گیرد. هدف پژوهش حاضر ارایه یک مدل سبد سهام چند دورهای میباشد که در آن داراییها دارای افقهای زمانی متفاوت برای اصلاح هستند و یا یک دارایی میتواند برای چند دوره اولیه مورد معامله قرار نگیرد و سپس وارد چرخه اصلاح شود.روششناسی پژوهش: در مدل پژوهش برای توصیف بازده از متغیر نا اطمینانی تعریفشده بر روی یک فضای نا اطمینانی استفاده میشود. تابع هدف مدل بیشینهسازی ثروت نهایی سبد سهام میباشد و برای کنترل ریسک سبد از یک محدودیت استفاده میشود که در آن اندازه نا اطمینانی قرار گرفتن ثروت نهایی زیر یک حد آستانه در یک سطح اطمینان مشخص کنترل میشود. برای یافتن جواب بهینه، مدل طراحیشده توسط یک تغییر متغیر به فرم یک برنامهریزی خطی تبدیل میگردد.یافتهها: پس از تشریح نحوه مدلسازی، ضمن دو مثال عددی نحوه پیادهسازی و بهینهسازی عملی مدل بر دو سبد سهام شش و ده عضوی با 4 گام زمانی ماهیانه بر روی بورس اوراق بهادار تهران تشریح میگردداصالت/ارزش افزوده علمی: پژوهش حاضر سبد سهام چند دورهای نا اطمینانی را به یک سبد سهام چند دورهای با افقهای زمانی متفاوت گسترش میدهد و بهوسیله برنامهریزی خطی یک راهحل بهینه برای یافتن جواب بهینه ارایه میدهد. در سبد سهام پژوهش برای تطابق بیشتر با شرایط واقعی هزینههای معاملاتی نیز درنظر گرفته شدهاند.
مدلهای پیش بینی/ سری های زمانی
سپیده اعتمادی؛ مهدی خاشعی
چکیده
هدف: در این مقاله، یک متدولوژی جدید برای مدلسازیهای آماری ارایه گردیده است که برخلاف تمامی مدلها و الگوریتمهای توسعهیافته معمول، قابلیت اعتماد به نتایج را بهجای دقت حاصله به حداکثر میرساند. بر این اساس در این مقاله، یک دسته جدید از رویکردهای مدلسازی آماری با جایگزینی فرآیندهای معمول با فرآیند پیشنهادی پیشنهاد گردیده ...
بیشتر
هدف: در این مقاله، یک متدولوژی جدید برای مدلسازیهای آماری ارایه گردیده است که برخلاف تمامی مدلها و الگوریتمهای توسعهیافته معمول، قابلیت اعتماد به نتایج را بهجای دقت حاصله به حداکثر میرساند. بر این اساس در این مقاله، یک دسته جدید از رویکردهای مدلسازی آماری با جایگزینی فرآیندهای معمول با فرآیند پیشنهادی پیشنهاد گردیده است.روششناسی پژوهش: در این مقاله، روش رگرسیون خطی چندگانه بهمنظور پیادهسازی متدولوژی پیشنهادی انتخاب شده است. برای ارزیابی جامع عملکرد مدل رگرسیون پیشنهادی، 10 مجموعه داده معیار از ادبیات موضوع مدلسازیهای آماری درنظرگرفته شده است.یافتهها: بهطورکلی، نتایج حاصله نشان میدهد که در %65 از مجموعه دادههای بررسیشده، مدل پیشنهادی توانایی تعمیم بیشتری نسبت به رگرسیون خطی چندگانه معمول ایجاد نموده است. مدل رگرسیون پیشنهادی، بهطور میانگین توانسته است دقت مدلسازیها را به ترتیب به میزان %571/5 و %466/6 در میانگین قدرمطلق خطا و میانگین مربعات خطا نسبت به نسخه کلاسیک خود بهبود بخشد. این نتایج، بهوضوح اثر قابلتوجه اعتماد به نتایج را بر میزان قابلیت تعمیم نشان میدهد که اساسا در فرآیندهای مدلسازی آماری معمول لحاظ نمیگردد.اصالت/ارزشافزوده علمی: مدلسازیهای آماری یکی از مهمترین ابزارهای موجود بهمنظور شبیهسازی سیستمهای تحت مطالعه و مجموعه دادههای دنیای واقعی میباشد که اغلب بهمنظور تصمیمگیری در طیف وسیعی از علوم مورداستفاده قرار میگیرد. چندین رویکرد متفاوت در ادبیات موضوع با ویژگیهای متفاوت برای پوشش مسایل دنیا واقعی با دقت مطلوب توسعه یافتهاند. با اینحال، اینگونه از روشها از یک مفهوم و ایده مشابه در فرآیند مدلسازی پیروی میکنند. اساس عملکردی در تمامی رویکردهای مدلسازی آماری معمول، بر پایه این فرض استوار بوده که حداکثر دقت در دادههای آزمایش و غیرقابلدسترس از مدلهایی با حداقلسازی میزان خطا در دادههای آموزش بهدست خواهند آمد. اگرچه، این یک رویه منطقی و استاندارد در فضاهای مدلسازی آماری معمول میباشد، اما تنها شیوه منحصربهفرد برای دستیابی به حداکثر قابلیت تعمیم محسوب نمیگردد. بهعبارتدیگر، قابلیت تعمیم مدل بهطور همزمان وابسته بهدقت مدل و همچنین سطح قابلیت اعتماد به نتایج حاصله میباشد. در این مقاله، یک متدولوژی جدید برای مدلسازیهای آماری ارایه گردیده است که برخلاف تمامی مدلها و الگوریتمهای توسعهیافته معمول، قابلیت اعتماد به نتایج را بهجای دقت حاصله به حداکثر میرساند.
تجزیه و تحلیل و مدلسازی مدیریت زنجیره تامین
محمد حسین درویش متولی؛ مجید معتمدی
چکیده
تحلیل پوششی دادهها یکی از روشهای پرکاربرد در زمینه ارزیابی و محکزنی کارایی نسبی مجموعهای از واحدهای تصمیمگیری همگن با ورودیها و خروجیهای مشابه میباشد. با این حال، مدلهای کلاسیک و شبکهای ساده در تحلیل پوششی دادهها قادر به محاسبه کارایی شبکههای تأمین چندمرحلهای و متوالی نیستند. این نوع از شبکهها علاوه ...
بیشتر
تحلیل پوششی دادهها یکی از روشهای پرکاربرد در زمینه ارزیابی و محکزنی کارایی نسبی مجموعهای از واحدهای تصمیمگیری همگن با ورودیها و خروجیهای مشابه میباشد. با این حال، مدلهای کلاسیک و شبکهای ساده در تحلیل پوششی دادهها قادر به محاسبه کارایی شبکههای تأمین چندمرحلهای و متوالی نیستند. این نوع از شبکهها علاوه بر ساختار متوالی، دارای مؤلفههای اختصاصی و مشترک بوده که در طی دوره زمانی عملکرد سیستم را تحتالشعاع قرار میدهند. هدف این مقاله مدلسازی در قالب توسعه مدل غیر شعاعی SBM و ارائه مدل تحلیل پوششی دادههای پویا جهت ارزیابی عملکرد شبکه تأمین پایدار میباشد. این مدل بهعنوان یک شبکه گسترده و چند سطحی در صنعت سیمان اعتبار سنجی شده است و امکان محاسبه کارایی در سطوح پنجگانه شبکه تأمین را در دورههای متوالی فراهم میآورد. نتایج نشان داد مدل جدید در مقایسه با مدلهای کلاسیک و شبکهای ایستا، ارزیابی منطقی و نزدیک به واقعیت را انجام میدهد و مشکلات مدلهای شبکه ساده نیز، برطرف شده است.
تجزیه و تحلیل و مدلسازی مدیریت زنجیره تامین
سمیرا کیانی؛ پروانه سموئی
چکیده
این پژوهش، یک شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته اقلام دارویی شامل یک داروسازی، مرکز توزیع، مرکز بازیافت و تعدادی داروخانه مدنظر است که در آن دو نوع مسیریابی انجام میگیرد. نوع اول شامل مسیریابی وسایل نقلیه بین مرکز توزیع و داروخانههاست و نوع دوم به مسیریابی وسایل نقلیه مرکز بازیافت و کلیه مراکز مرتبط میگردد. در این مسئله داروهای ...
بیشتر
این پژوهش، یک شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته اقلام دارویی شامل یک داروسازی، مرکز توزیع، مرکز بازیافت و تعدادی داروخانه مدنظر است که در آن دو نوع مسیریابی انجام میگیرد. نوع اول شامل مسیریابی وسایل نقلیه بین مرکز توزیع و داروخانههاست و نوع دوم به مسیریابی وسایل نقلیه مرکز بازیافت و کلیه مراکز مرتبط میگردد. در این مسئله داروهای یخچالی و غیریخچالی در نظر گرفته شده است که مرکز توزیع میتواند با توجه به میزان تقاضاهای متفاوت برای دورههای متفاوت تخفیفاتی را در نظر بگیرد. علاوه بر این، مرکز توزیع دارو میتواند به دلایلی نظیر وقوع بحرانهایی مثل زلزله، سیل و ... یا شیوع بیماریهای مسری همچون کرونا از طریق اجاره انبارهای بیشتر، ظرفیت خود را افزایش دهد. همچنین، این مسئله شامل دو هدف حداقل کردن هزینهها و کاهش میزان آلایندگیهای زیستمحیطی ناشی از انتشار دیاکسید کربن است. مسئله موردنظر در بعد کوچک با روش اپسیلون محدودیت و در بعد بزرگ با دو الگوریتم هیبریدی فراابتکاری به نامهای فوردیسوبستر- ژنتیک مرتبسازی نامغلوب نوع 2(NSGAII-FW) و شبیهسازی تبرید چندهدفه (MOSA) حل شده است و توسط معیارهای مختلف مورد ارزیابی قرار گرفته است. لازم به ذکر است که الگوریتم هیبریدی فراابتکاری NSGAII-FW برمبنای الگوریتم ابتکاری فوردیس وبستر برای مسائل موجودی و الگوریتم فراابتکاری ژنتیک مرتبسازی نامغلوب نوع 2 (معمولاً مناسب برای مسائل چندهدفه) ابداع شده است. نتایج محاسباتی و مقایسات نشان میدهند که الگوریتم NSGA II-FWکاراتر از الگوریتم MOSA است.